Turist Rehberliği
Önlisans TYYÇ: 5. Düzey QF-EHEA: Kısa Düzey EQF-LLL: 5. Düzey

Ders Genel Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu: TRG213
Ders İsmi: Geleneksel Yapılar
Ders Yarıyılı: Bahar
Ders Kredileri:
Teorik Pratik Laboratuvar AKTS
3 0 0 5
Öğretim Dili: Türkçe
Ders Koşulu:
Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?: Hayır
Dersin Türü:
Dersin Seviyesi:
Önlisans TYYÇ:5. Düzey QF-EHEA:Kısa Düzey EQF-LLL:5. Düzey
Dersin Veriliş Şekli: E-Öğrenme
Dersin Koordinatörü: Dr. Öğr. Üyesi PELİN KOTAS
Dersi Veren(ler):

Dersin Yardımcıları:

Dersin Amaç ve İçeriği

Dersin Amacı: Bu ders Anadolu Selçuklu, Beylikler ve Osmanlı dönemlerindeki anıtsal ve sivil mimari örneklerinin (eğitim yapıları, dini, sosyal, ticari yapılar, geleneksel konut mimarisi vb.) plan ve cephe özellikleri, strüktürel özellikleri, yapım teknikleri, malzeme türleri ve bezeme özellikleri bakımından tanıtılmasını amaçlar.
Dersin İçeriği: Ders, Anadolu Selçuklu, Beylikler ve Osmanlı dönemlerinden günümüze kalan, medrese, subyan mektebi, kütüphane, hamam, çeşme, sebil, su terazisi, su kemeri, sarnıç, han, bedesten, çarşı, cami, tekke, türbe gibi anıtsal yapılarla geleneksel Türk evinin, plan, cephe ve yapısal özelliklerinin anlatımını kapsar.

Öğrenme Çıktıları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
Öğrenme Çıktıları
1 - Bilgi
Kuramsal - Olgusal
1) Selçuklu ve Osmanlı medreselerinin genel plan özelliklerini ve mekânsal kurgularını tanıyabilme.
2) Eğitim yapılarına verilecek çağdaş işlevler konusunda fikir yürütebilme.
3) Geleneksel yapılar içinde eğitim yapılarını mimari özelliklerinden ayırt edebilme.
4) Su yapılarının mimari özelliklerini, yapısal elemanlarını tanıyabilme.
5) Bir hamamın mekânsal analizini yapılabilme, mimari elemanlarını tanımlayabilme.
6) Dini yapıların mekânsal özelliklerini, plan ve cephe kurgusunu kavrayabilme.
7) Geleneksel Türk evinin mekânsal özelliklerini ayırt edebilme.
2 - Beceriler
Bilişsel - Uygulamalı
3 - Yetkinlikler
İletişim ve Sosyal Yetkinlik
Öğrenme Yetkinliği
Alana Özgü Yetkinlik
Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği

Ders Akış Planı

Hafta Konu Ön Hazırlık
1) Eğitim yapıları: Selçuklu medreselerine giriş. Konu içinde karşılaşılan mimari elemanların tanıtımı. Konulara ilişkin ön okumalar. Oktay Aslanapa, Anadolu'da İlk Türk Mimarisi Başlangıç ve Gelişmesi, Atatürk Kültür Merkezi Yayınları, Ankara. 2007. Oktay Aslanapa, Türk Sanatı, Remzi Kitabevi. 2000. Godfrey Goodwin, Osmanlı Mimarlığı Tarihi, 1. Baskı, Kabalcı Yayınevi, 2012. Doğan Kuban, Çağlar Boyunca Türkiye Sanatının Anahatları, 6.Baskı. YKY, 2021. Metin Sözen & Uğur Tanyeli, Sanat Kavram ve Terimleri Sözlüğü, Remzi Kitabevi, İstanbul. 2015.
2) Eğitim yapıları: Osmanlı medreselerinin mekânsal özellikleri. Konulara ilişkin ön okumalar. Oktay Aslanapa, Anadolu'da İlk Türk Mimarisi Başlangıç ve Gelişmesi, Atatürk Kültür Merkezi Yayınları, Ankara. 2007. Oktay Aslanapa, Türk Sanatı, Remzi Kitabevi. 2000. Godfrey Goodwin, Osmanlı Mimarlığı Tarihi, 1. Baskı, Kabalcı Yayınevi, 2012. Doğan Kuban, Çağlar Boyunca Türkiye Sanatının Anahatları, 6.Baskı. YKY, 2021. Metin Sözen & Uğur Tanyeli, Sanat Kavram ve Terimleri Sözlüğü, Remzi Kitabevi, İstanbul. 2015. Zeynep Ahunbay. “Mimar Sinan’ın Eğitim Yapıları: Medreseler, Darülkuralar, Mektepler”, Mimarbaşı Koca Sinan Yaşadığı Çağ ve Eserleri, Cilt.1, İstanbul, pp.239-309. 1988.
3) Eğitim yapıları: Osmanlı ve Selçuklu medreselerinin mekânsal özelliklerinin karşılaştırılması. Bu yapıların günümüzdeki işlevlerinin tartışılması. Ahunbay, Z. 1988. “Mimar Sinan’ın Eğitim Yapıları: Medreseler, Darülkuralar, Mektepler”, Mimarbaşı Koca Sinan Yaşadığı Çağ ve Eserleri, Cilt.1,pp.239-309. İstanbul. Ayverdi, E. H. 1972. Osmanlı Mimarisinde Çelebi ve II. Sultan Murad Devri, İstanbul. Ayverdi, E. H., 1966. İstanbul Mimari Çağının Menşei, İstanbul. Ayverdi, E. H., 1973. Osmanlı Mimarisinde Fatih Devri, İstanbul. Baltacı, C., 1976. XV-XVI. Asırlarda Osmanlı Medreseleri-Teşkilat Tarih, İstanbul. Eyice, S. 1978. “Kapu Ağası Hüseyin Ağa’nın Vakıfları” In memoriam Prof. A. L. Gabriel, Atatürk Üniv. Publications, s.149-246, Ankara. Nayır, Z., 1975. Osmanlı Mimarlığında Sultan Ahmet Külliyesi ve Sonrası, İstanbul. Nayır, Z., 1980. İstanbul Medreseleri-Koruma ve Çağdaş Kullanım Açısından Bir Değerlendirme, İstanbul (yayınlanmamış doçentlik tezi) Yüksel, A. Osmanlı Mimarisinde II. Bayezıd, Sultan Selim I Devri, İstanbul Kütüphaneler: Eyice, S., 1967. “Eski Kütüphane Binaları Hakkında”, Türk Yurdu, no:126, s.718-732. Öztürkmen, N. M., 1957. İstanbul ve Ankara Kütüphaneleri, Ankara. Ünsal, B. 1984. “Türk Vakfı İstanbul Kütüphanelerinin Mimari Yönetimi” Vakıflar Dergisi, Cilt 18, s.95-124, Ankara.
4) Eğitim yapıları içinde Sıbyan mekteplerinin ve kütüphanelerin günümüzdeki kullanımlarının değerlendirilmesi. Eğitim yapıları genel tekrar. Aksoy, Ö., 1968. Osmanlı Devri Sıbyan Mektepleri Üzerine Bir İnceleme, İstanbul.
5) Su yapıları: Hamamlar, çeşmeler, sebiller, su terazileri, su kemerleri, sarnıçlar. Hamamlara giriş. Aru, K. A., 1949. Türk Hamamları Etüdü, İstanbul. Eyice, S., 1960. “İznik’te Büyük Hamam ve Osmanlı Devri Hamamları Hakkında Bir Deneme”, İ.Ü. Tarih Dergisi Cilt.IX, no:15, s.99-120, İstanbul. Glück, H., 1921. “Die Baeder Konstantinopels” Probleme des Wölbungbaues, Teil 1, Vienna. Haskan, N., 1995. İstanbul Hamamları, İstanbul. İşseven, İ.H. 1982. Haydar Hamamı Restorasyon Projesi Kadınlar Bölümü, İTÜ Mim. Fak. Bilim Uzmanlığı Tezi. Önge, Y. 1978. “Eski Türk Hamamlarında Aydınlatma” Vakıflar Dergisi, no:12, Şehsuvaroğlu, B. Anadolu Kaplıcaları ve Selçuklular, İstanbul 1957 Ülgen, A. S. “Hamam”, İstanbul Ansiklopedisi, Vol.5, İstanbul 1948, s.174-178
6) Su yapıları: Hamamlar, çeşmeler, sebiller, su terazileri, su kemerleri, sarnıçlar. Plan, cephe ve kesitler üzerinde Türk hamamının mimari elemanlarının etüdü. Çeçen, K., 1999. İstanbul’un Osmanlı Dönemi Su Yolları, İSKİ Yayınları, . Çeçen, K., 1999. Osmanlı İmparatorluğu’nun Doruğu 16. Yüzyıl Teknolojisi,İSKİ Yayınları. Kumbaracılar, İ., 1938. İstanbul Sebilleri, İstanbul.
7) Hanlar, bedestenler, kapalı çarşılar. Konulara ilişkin ön okumalar. Akok, M. 1974. Konya’da Üç Tarihi ve Mimari Eser: Altınapa Kervansarayı, Hasbey Darülhuffazı ve Selim II İmareti”, Türk Arkeoloji Dergisi, Vilt. XX-1, TTK s.5-36, Ankara. Baş, A.,1995.“Beylikler Dönemi Hanlarında Uygulanan Plan Şemaları”, IX. Milletlerarası Türk Sanatları Kongresi, Cilt 1, s.275-288, Ankara. Binan, C. 13., 1990. Yüzyıl Anadolu Kervansarayları Koruma Ölçütleri Üzerine Bir Araştırma, ITU Institute for Science, Unpublished dissertation. Erdmann, K., 1961. Das Anatolische Karavansaray des 13. Jahrhunderts, I-II, Berlin.
8) Vize sınavı
9) Hanlar, bedestenler, kapalı çarşılar (devam) Akok, M. 1974. Konya’da Üç Tarihi ve Mimari Eser: Altınapa Kervansarayı, Hasbey Darülhuffazı ve Selim II İmareti”, Türk Arkeoloji Dergisi, Vilt. XX-1, TTK s.5-36, Ankara. Baş, A.,1995.“Beylikler Dönemi Hanlarında Uygulanan Plan Şemaları”, IX. Milletlerarası Türk Sanatları Kongresi, Cilt 1, s.275-288, Ankara. Binan, C. 13., 1990. Yüzyıl Anadolu Kervansarayları Koruma Ölçütleri Üzerine Bir Araştırma, ITU Institute for Science, Unpublished dissertation. Erdmann, K., 1961. Das Anatolische Karavansaray des 13. Jahrhunderts, I-II, Berlin.
10) Dini yapılar: Camiler, tekkeler, türbeler; ibadet yapılarında mimari elemanlar. Arseven, C.E., Türk Sanatı Tarihi, Maarif Vekaleti, İstanbul. Aslanapa, O., 1991. Anadolu’da ilk Türk Mimarisi, Başlangıç ve Gelişmesi, AKMB, Ankara . Kuban, D., Osmanlı’nın İstanbul’u YEM Yayınları. Kuban, D., 2007. Osmanlı Mimarisi, YEM Yayınları. Kuban, D., 2011. Sinan’ın Sanatı ve Selimiye, İş Bankası Kültür Yayınları.
11) Dini yapılar: Camiler, tekkeler, türbeler. Seminer konusu: Camilerin tarihsel süreç içindeki mimari gelişimi (Konuk öğretim görevlisi). Arseven, C.E., Türk Sanatı Tarihi, Maarif Vekaleti, İstanbul. Aslanapa, O., 1991. Anadolu’da ilk Türk Mimarisi, Başlangıç ve Gelişmesi, AKMB, Ankara . Kuban, D., Osmanlı’nın İstanbul’u YEM Yayınları. Kuban, D., 2007. Osmanlı Mimarisi, YEM Yayınları. Kuban, D., 2011. Sinan’ın Sanatı ve Selimiye, İş Bankası Kültür Yayınları.
12) İstanbul Tarihi Yarımada’da Geleneksel Yapı Türlerine Bakış/Alan Gezisi Belge, M., 2007. İstanbul Gezi Rehberi, İletişim Yayınları.
13) Türk Evi Geleneksel yapı türlerinden örnekler: Ödev sunumları. Eldem, S. H., 1968. Türk Evi Plan Tipleri, İstanbul: İTÜ Mimarlık Fakültesi. Eldem, S. H., 1964. Köşkler ve Kasırlar, c.1. İstanbul.DGSA Rölöve Kürsüsü. Eldem, s. H., 1984-1986. Türk Evi, Osmanlı Dönemi c.1 ve c.2 İstanbul TAÇ Vakfı. Kuban, D., 1995. The Turkish Hayat House, İstanbul: Eren Yay. Küçükerman, Ö., ve Güner, Ş. Anadolu Mirasında Türk Evleri, İstanbul. T.C. Kültür Bakanlığı Yay. Arel, A., 1982. Osmanlı Konut Geleneğinde Tarihsel Sorunlar. İzmir: Ege Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Yayınları.
14) Geleneksel yapı türlerinden örnekler: Ödev sunumları.
15) Final Sınavı

Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar: Oktay Aslanapa, Anadolu'da İlk Türk Mimarisi Başlangıç ve Gelişmesi, Atatürk Kültür Merkezi Yayınları, Ankara. 2007.
Oktay Aslanapa, Türk Sanatı, Remzi Kitabevi. 2000.
Godfrey Goodwin, Osmanlı Mimarlığı Tarihi, 1. Baskı, Kabalcı Yayınevi, 2012.
Doğan Kuban, Çağlar Boyunca Türkiye Sanatının Anahatları, 6.Baskı. YKY, 2021.
Metin Sözen & Uğur Tanyeli, Sanat Kavram ve Terimleri Sözlüğü, Remzi Kitabevi, İstanbul. 2015.
Zeynep Ahunbay. “Mimar Sinan’ın Eğitim Yapıları: Medreseler, Darülkuralar, Mektepler”, Mimarbaşı Koca Sinan Yaşadığı Çağ ve Eserleri, Cilt.1, İstanbul, pp.239-309. 1988.
Kâzım Çeçen, İstanbul’un Osmanlı Dönemi Su Yolları, İSKİ Yayınları. 1999.
Feridun Akozan, “Türk Han ve Kervansarayları”, Türk Sanat Tarihi Araştırma ve İncelemeleri, no:1, İstanbul, s. 133-167,1963.
Doğan Kuban, The Turkish Hayat House, Eren Yayınları, İstanbul.1995.

Diğer Kaynaklar: Oktay Aslanapa, Anadolu'da İlk Türk Mimarisi Başlangıç ve Gelişmesi, Atatürk Kültür Merkezi Yayınları, Ankara. 2007.
Oktay Aslanapa, Türk Sanatı, Remzi Kitabevi. 2000.
Godfrey Goodwin, Osmanlı Mimarlığı Tarihi, 1. Baskı, Kabalcı Yayınevi, 2012.
Doğan Kuban, Çağlar Boyunca Türkiye Sanatının Anahatları, 6.Baskı. YKY, 2021.
Metin Sözen & Uğur Tanyeli, Sanat Kavram ve Terimleri Sözlüğü, Remzi Kitabevi, İstanbul. 2015.
Zeynep Ahunbay. “Mimar Sinan’ın Eğitim Yapıları: Medreseler, Darülkuralar, Mektepler”, Mimarbaşı Koca Sinan Yaşadığı Çağ ve Eserleri, Cilt.1, İstanbul, pp.239-309. 1988.
Kâzım Çeçen, İstanbul’un Osmanlı Dönemi Su Yolları, İSKİ Yayınları. 1999.
Feridun Akozan, “Türk Han ve Kervansarayları”, Türk Sanat Tarihi Araştırma ve İncelemeleri, no:1, İstanbul, s. 133-167,1963.
Doğan Kuban, The Turkish Hayat House, Eren Yayınları, İstanbul.1995.

Ders - Program Öğrenme Kazanım İlişkisi

Ders Öğrenme Kazanımları

1

2

3

4

5

6

7

Program Kazanımları
1) Turizm Rehberliği alanındaki kuramsal ve uygulamalı bilgilere sahip olma.
2) Alanında edindiği bilgileri daha üst bir eğitimde veya aynı düzeydeki bir alanda kullanabilme becerileri kazanma.
3) Alanında edindiği bilgi ve becerileri kullanarak, verileri yorumlayabilme ve değerlendirebilme, sorunları tanımlayabilme, analiz edebilme, kanıtlara dayalı çözüm önerileri geliştirebilme.
4) Turist Rehberliği ile ilgili temel düzeydeki bir çalışmayı bağımsız olarak yürütebilme.
5) Rehberlik ile ilgili uygulamalarda karşılaşılan ve öngörülemeyen karmaşık sorunları çözmek için ekip üyesi olarak sorumluluk alabilme ya da Sorumluluğu altında çalışanların gelişimlerine yönelik etkinlikleri yürütebilme.
6) Turist rehberliği alanında edindiği bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirebilme, öğrenme gereksinimlerini belirleyebilme ve karşılayabilme.
7) Alanıyla ilgili bilgileri bir ileri eğitiminde yada mesleğinde kullanabilme ve yaşam boyu öğrenme bilinci kazanmış olma.
8) Turist Rehberliği ile ilgili alan araştırması, uygulanması ve sonuçlarının duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik değerlere sahip olma.
9) Sosyal hakların evrenselliği, sosyal adalet, kalite ve kültürel değerler ile çevre koruma, iş sağlığı ve güvenliği konularında yeterli bilince sahip olma.
10) Turist Rehberliği alanında bilgi,beceri, düşüncelerini yazılı ve sözlü iletişim yoluyla aktarabilme, sorunlara ilişkin çözüm önerilerini paylaşabilme.
11) Bir yabancı dili en az Avrupa Dil Portföyü B2 Düzeyi'nde kullanarak alanındaki bilgileri izleyebilme ve meslektaşları ile iletişim kurabilme.
12) Alanının gerektirdiği en az Avrupa Bilgisayar Kullanma Lisansı Temel Düzeyinde bilgisayar yazılımı ile birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanabilme.

Ders - Öğrenme Kazanımı İlişkisi

Etkisi Yok 1 En Düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 En Yüksek
           
Dersin Program Kazanımlarına Etkisi Katkı Payı
1) Turizm Rehberliği alanındaki kuramsal ve uygulamalı bilgilere sahip olma.
2) Alanında edindiği bilgileri daha üst bir eğitimde veya aynı düzeydeki bir alanda kullanabilme becerileri kazanma.
3) Alanında edindiği bilgi ve becerileri kullanarak, verileri yorumlayabilme ve değerlendirebilme, sorunları tanımlayabilme, analiz edebilme, kanıtlara dayalı çözüm önerileri geliştirebilme.
4) Turist Rehberliği ile ilgili temel düzeydeki bir çalışmayı bağımsız olarak yürütebilme.
5) Rehberlik ile ilgili uygulamalarda karşılaşılan ve öngörülemeyen karmaşık sorunları çözmek için ekip üyesi olarak sorumluluk alabilme ya da Sorumluluğu altında çalışanların gelişimlerine yönelik etkinlikleri yürütebilme.
6) Turist rehberliği alanında edindiği bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirebilme, öğrenme gereksinimlerini belirleyebilme ve karşılayabilme.
7) Alanıyla ilgili bilgileri bir ileri eğitiminde yada mesleğinde kullanabilme ve yaşam boyu öğrenme bilinci kazanmış olma.
8) Turist Rehberliği ile ilgili alan araştırması, uygulanması ve sonuçlarının duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik değerlere sahip olma.
9) Sosyal hakların evrenselliği, sosyal adalet, kalite ve kültürel değerler ile çevre koruma, iş sağlığı ve güvenliği konularında yeterli bilince sahip olma.
10) Turist Rehberliği alanında bilgi,beceri, düşüncelerini yazılı ve sözlü iletişim yoluyla aktarabilme, sorunlara ilişkin çözüm önerilerini paylaşabilme.
11) Bir yabancı dili en az Avrupa Dil Portföyü B2 Düzeyi'nde kullanarak alanındaki bilgileri izleyebilme ve meslektaşları ile iletişim kurabilme.
12) Alanının gerektirdiği en az Avrupa Bilgisayar Kullanma Lisansı Temel Düzeyinde bilgisayar yazılımı ile birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanabilme.

Ölçme ve Değerlendirme

Yarıyıl İçi Çalışmaları Aktivite Sayısı Katkı Payı
Toplam %
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI % 0
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI %
Toplam %