Psikoloji
Lisans TYYÇ: 6. Düzey QF-EHEA: 1. Düzey EQF-LLL: 6. Düzey

Ders Genel Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu: PSY314
Ders İsmi: Psikolojide Eleştirel Düşünme
Ders Yarıyılı: Bahar
Ders Kredileri:
Teorik Pratik Laboratuvar AKTS
3 0 0 5
Öğretim Dili: Turkish
Ders Koşulu:
Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?: Hayır
Dersin Türü: Bölüm Seçmeli
Dersin Seviyesi:
Lisans TYYÇ:6. Düzey QF-EHEA:1. Düzey EQF-LLL:6. Düzey
Dersin Veriliş Şekli: E-Öğrenme
Dersin Koordinatörü: Dr. ŞENAY ÇAYLAN
Dersi Veren(ler):
Dersin Yardımcıları:

Dersin Amaç ve İçeriği

Dersin Amacı: Bilgiyi edinme, sorgulama, nesnel ve doğru bir şekilde analiz etme, bilimsel olarak temellendirme, transfer etme ve yapılandırma süreçleri hakkında farkındalık, güvenilirlik ve tutarlılık kazandırmaktır.
Dersin İçeriği: Düşünme ve eleştirel düşünme becerisinin kavramı

Eleştirel Düşünce becerisinin işlevleri:
Şüphe - Kuşku
Sorgulama
Analiz etme ve Araştırma
Yansıtma- Özdeğerlendirme
Dinleme – Kendini ifade etme -Karşı Çıkma- Fikirlerini savunma
Geri bildirim verme
Önyargı farkındalığı
Farklı bakış açıları geliştirme
Yansıtma

Temel ve üst düzey düşünme becerileri

Üst biliş (Metacognition)ve meta öğrenme:
Bilgiye ulaşma yollarını geliştirme
Bilgiyi yeniden yapılandırma, bilgiyi birçok açıdan değerlendirerek mantıklı ve etik bir sonuca ulaştırma, bilgide derinleşme
Disiplinlerarası ilişki:
Bilgide bağlam, ilişkilendirme, karşılaştırmanın önemi

İstihdamda eleştirel düşünme: Verimliğe katkısı- Rekabet gücüne katkısı- Müşteri ilişkisine katkısı
Eleştirel düşünme ve kültür ilişkisi
Eleştirel düşünme ve jenerasyon ilişkisi
Eleştirel düşünme ve yapay zeka



Öğrenme Çıktıları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
Öğrenme Çıktıları
1 - Bilgi
Kuramsal - Olgusal
1) Bilgiyi birçok açıdan değerlendirerek mantıklı ve etik bir sonuca ulaştırma becerisi kazandırma
2) Etkili dinleme, kendini ifade etme, karşı çıkma, fikirlerini savunma becerisi geliştirme
3) Önyargı farkındalığı ve farklı bakış açıları geliştirme
4) Geri bildirim alma ve verme becerilerinin geliştirilmesi
5) Etkili soru sorma ve özdeğerlendirme (reflection)
6) Analiz sentez ve araştırma becerilerinin geliştirilmesi
2 - Beceriler
Bilişsel - Uygulamalı
3 - Yetkinlikler
İletişim ve Sosyal Yetkinlik
Öğrenme Yetkinliği
Alana Özgü Yetkinlik
Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği

Ders Akış Planı

Hafta Konu Ön Hazırlık
1) Temel ve üst düzey düşünme becerileri (Yaratıcı düşünme- Yansıtıcı düşünme Derinlemesine düşünme- Hipotez güdümlü düşünme – Eleştirel düşünme) Makale Okuma
2) Üstbiliş (Meteacognition) Kişinin kendi düşüncesinin farkında olması, sorumluluk alma, planlama, değerlendirme, karar verme ve kontrol etme becerileri Makale okuma ve etkili sorular hazırlama
3) Eleştirel düşünme becerisi kavramı ve işlevleri Film izleme ve değerlendirme
4) Bilgide şüphecilik ve sorgulama Derin, farklı ve etkili Sorgulama: Etkili sorular sorarak düşünme mekanizmasını aktif hale getirilme Film izleme ve yorumlama
5) Analiz Etme ve Araştırma: Problemlerde kök nedene inebilme, süreçleri sorgulayarak ve analiz ederek değer yaratabilme Konuyla ilgili çeşitli kaynaklardan araştırma yapma
6) Yansıtma (Reflection): Bir işi daha etkili hale nasıl getirebilirim? Ne düşündüğü üzerine düşünme Farklı kaynaklardan araştırma yapma ve değerlendirme
7) Geri Bildirim Verme (Constructive Feedback): Yazılı ve sözlü geri bildirimler vererek yapılan işi tekrar düşündürtme, yönlendirme ve farkındalık kazandırma, Geribildirimle öğrenme Makale yazma ve geri bildirim verme
8) ARA SINAV
9) Karşı Çıkma ve Farklı Bakış Açıları Geliştirme: Kendi görüşü ile birlikte, karşıt görüşü de savunabilme, süreçleri, olayları ya da problemleri farklı perspektiftlerden değerlendirebilme Münazara konuları ile ilgili ön hazırlık yapma
10) Önyargı farkındalığı (Confirmation Bias): İç görü oluşturma ve karar alma Münazara çalışmaları
11) İstihdam ve Eleştirel Düşünme İlişkisi: Etkili iletişim ve etkili dinleme Münazara çalışmaları
12) Eleştirel Düşünme ve Safsatalar Makale okuma ve değerlendirme
13) Tümevarım ve Tümdengelim – Yargı Sunum hazırlama
14) Eleştirel Düşünme Becerisi ve Yapay Zeka: 21. yüzyılda mekanikleştirilemeyen (sosyal) becerilerin geliştirilmesinin önemi Meta Öğrenme: Öğrenmeyi öğrenme (Learnability)- Disiplinlerarası hareketliliği geliştirme Makale yazma ve özdeğerlendirme
15) FİNAL SINAVI

Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar: Richard Paul – Linda Elder, Kritik Düşünme, Pearson (Nobel Yayınları), 2020
Diğer Kaynaklar: Daniel Kahneman, Hızlı ve Yavaş Düşünme, Varlık Yayınları, 2015.
E. F. Schumacher, Aklı Karışıklar İçin Kılavuz, Küre Yayınları, 2016.
Jonah Lehrer, Karar Anı, Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi, 2014.
Nassim Nicholas Taleb, Siyah Kuğu, Varlık Yayınları, 2011.
Alev Alatlı, Ben Öyle Düşünüyorum Demekle Olmuyor,Everest Yayınları, 2018

Ders - Program Öğrenme Kazanım İlişkisi

Ders Öğrenme Kazanımları

1

2

3

4

5

6

Program Kazanımları
1) Bir bilim dalı olarak psikolojinin temel kavramlarına, kuramlarına ve tarihsel gelişimine hakim olma
2) Psikolojinin alt alanlarını bilme, bu alanların yöntem ve uygulamaları konusunda bilgi sahibi olma
3) Ruh sağlığı alanındaki güncel, teorik ve uygulamalı bilgilere sahip olma
4) Bilgi ve becerilerini kullanarak yorumlama, analiz etme, değerlendirme ve bilime dayalı çözümler geliştirebilme
5) Bireylerin bilişsel, fizyolojik, duygusal ve davranışsal süreçlerini bir bütün olarak anlayabilme
6) Alanında edindiği ileri düzeydeki bilgi ve becerileri kullanarak topluma yarar sağlayacak araştırmalar ve çalışmalar yapabilme
7) Etkin bir şekilde iletişim kurarak, alana dair konularda düşüncelerini diğer kişilerle paylaşabilme
8) Daima kendini geliştirmeyi hedefleyerek, bilimsel gelişmeleri takip edebilme
9) Sosyal sorumluluk bilincine sahip olma, toplumsal ve bireysel sorunlara duyarlı olabilme
10) Psikoloji alanına dair edindiği ileri düzeydeki bilgi ve becerileri eleştirel bir şekilde yorumlayabilme ve analiz edebilme
11) Bilimsel yöntemleri kullanarak, bağımsız bir çalışma yürütebilme

Ders - Öğrenme Kazanımı İlişkisi

Etkisi Yok 1 En Düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 En Yüksek
           
Dersin Program Kazanımlarına Etkisi Katkı Payı
1) Bir bilim dalı olarak psikolojinin temel kavramlarına, kuramlarına ve tarihsel gelişimine hakim olma 3
2) Psikolojinin alt alanlarını bilme, bu alanların yöntem ve uygulamaları konusunda bilgi sahibi olma 3
3) Ruh sağlığı alanındaki güncel, teorik ve uygulamalı bilgilere sahip olma 4
4) Bilgi ve becerilerini kullanarak yorumlama, analiz etme, değerlendirme ve bilime dayalı çözümler geliştirebilme 5
5) Bireylerin bilişsel, fizyolojik, duygusal ve davranışsal süreçlerini bir bütün olarak anlayabilme 4
6) Alanında edindiği ileri düzeydeki bilgi ve becerileri kullanarak topluma yarar sağlayacak araştırmalar ve çalışmalar yapabilme 5
7) Etkin bir şekilde iletişim kurarak, alana dair konularda düşüncelerini diğer kişilerle paylaşabilme 5
8) Daima kendini geliştirmeyi hedefleyerek, bilimsel gelişmeleri takip edebilme 4
9) Sosyal sorumluluk bilincine sahip olma, toplumsal ve bireysel sorunlara duyarlı olabilme 4
10) Psikoloji alanına dair edindiği ileri düzeydeki bilgi ve becerileri eleştirel bir şekilde yorumlayabilme ve analiz edebilme 5
11) Bilimsel yöntemleri kullanarak, bağımsız bir çalışma yürütebilme 4

Ölçme ve Değerlendirme

Yarıyıl İçi Çalışmaları Aktivite Sayısı Katkı Payı
Toplam %
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI % 0
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI %
Toplam %