İSTANBUL TOPKAPI ÜNİVERSİTESİ BİLGİ PAKETİ / DERS KATALOĞU
| Güvenlik Bilimleri ve Uygulamaları (Tezsiz) | |||||
| Yüksek Lisans | TYYÇ: 7. Düzey | QF-EHEA: 2. Düzey | EQF-LLL: 7. Düzey | ||
Ders Genel Tanıtım Bilgileri
| Ders Kodu: | SCR501 | ||||||||
| Ders İsmi: | İstihbarat | ||||||||
| Ders Yarıyılı: | Güz | ||||||||
| Ders Kredileri: |
|
||||||||
| Öğretim Dili: | Türkçe | ||||||||
| Ders Koşulu: | |||||||||
| Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?: | Hayır | ||||||||
| Dersin Türü: | Zorunlu | ||||||||
| Dersin Seviyesi: |
|
||||||||
| Dersin Veriliş Şekli: | Yüz yüze | ||||||||
| Dersin Koordinatörü: | Prof. Dr. CELALETTİN YAVUZ | ||||||||
| Dersi Veren(ler): |
|
||||||||
| Dersin Yardımcıları: |
Dersin Amaç ve İçeriği
| Dersin Amacı: | Özelllikle devletlerin olmak üzere, devlet ve çeşitli kurumların muhasım (veya rakip) muhasım olması muhtemel devletler/kurumlar hakkında, geleceğe yönelik önlem ve ön alabilmek maksadıyla stratejik ve taktik seviyede toplanan bilgilerden “istihbarat” temin etmenin yollarını öğrenmektir. |
| Dersin İçeriği: | İstihbaratın anlamı, istihbarata duyulan ihtiyaç, istihbaratın tarihi seyrinin başlangıçta işlenmesi gerekli görülmüştür. İstihbaratın bir bilim (veya anabilim) dalı haline neden geldiği, istihbaratın evrimi, bugünü ve geleceği konusu tüm teknolojik ve siber gelişmelerle işlenecektir. Bir taraftan dünyanın önde geelen istihbarat kurumları hakkında bilgi verilirken, diğer taraftan da istihbarata karşı koyma ihtiyacı ve taktikleri, teknikleri üzerinde durulacaktır. |
Öğrenme Çıktıları
Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ders Akış Planı
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık |
| 1) | İstihbarat hakkında temel düşünceler | Celalettin Yavuz, Osmanlı’dan Günümüze Alman Gizli Servisi Türkiye Faaliyetleri, Kripto Yayınları, Ankara, 2016, s. 15-26 |
| 2) | Türk Devletlerinde, özellikle Timurlularda istihbarat ve istihbarat teşkilatı | Celalettin Yavuz, Türklerde Savaş Strateji ve Askeri Kültür |
| 3) | Stratejik İstihbarat | Ertan Beşe, Merve Seren,“Stratejik İstihbarat Olgusunun Teorik Çerçevesi, Unsurlari Ve Terörle Mücadele Politikalari Açisindan Rolü ve Önemi”, Polis Bilimleri Dergisi Cilt, 13, Sayı 3, 2011, s. 123-145 |
| 4) | İstihbarat sisteminde soğuk savaş sonrası değişimler | Sait Yılmaz, “İstihbaratın Değişen Yüzü”, Dünyayı Yöneten Güç İstihbarat Bilimi, (Edit: S. Yılmaz), Kripto Yayınları, Ankara, 2013, s. 69-95. |
| 5) | İstihbarat ve Teknoloji, Stratejik İstihbarat | Tolga Yarman, “İstihbarat ve Teknoloji”, Ertuğrul Güven, “Stratejik İstihbarat”, Dünyayı Yöneten Güç İstihbarat Bilimi, (Edit: S. Yılmaz), Kripto Yayınları, Ankara, 2013, s.113-135. |
| 6) | 21’nci Yüzyılda Açık Kaynaklardan İstihbarat Temini | Ümit Özdağ, “Açık Kaynak İstihbaratı”, Dünyayı Yöneten Güç İstihbarat Bilimi, (Edit: S. Yılmaz), Kripto Yayınları, Ankara, 2013, s. 137-154 |
| 7) | İstihbarat Analizi | Savaş Biçer, “Ulusal Güvenlik ve İstihbarat Sisteminde Geleneksel Anlayıştan Modern ve Değişen İhtiyaçlar Dönemine Geçiş”, KSBD, Sonbahar 2017, Y. 9, C. 9, sayı 2, s. 435-464. |
| 8) | Ara Sınav | |
| 9) | Türk istihbarat sistemi | Erdal İlter, Milli İstihbarat Teşkilatı Tarihçesi, M.E.H./MAH (1927-1965), MİT Müsteşarlığı, Ankara, 2002 |
| 10) | 11 Eylül Saldırıları ve ABD İstihbaratında Değişim | 11 Eylül 2001 Sonrası ABD İstihbaratında Reform”, Dünyayı Yöneten Güç İstihbarat Bilimi, (Edit: S. Yılmaz), Kripto Yayınları, Ankara, 2013, s. 21-28. |
| 11) | Alman İstihbarat Teşkilatı | Celalettin Yavuz, Osmanlı’dan Günümüze Alman Gizli Servisi Türkiye Faaliyetleri, s. 73-95. |
| 12) | Uluslararası İlişkilerde İstihbarat | Hasan Alsancak, “Dış Politika ve İstihbarat”, Dünyayı Yöneten Güç İstihbarat Bilimi, (Edit: S. Yılmaz), Kripto Yayınları, Ankara, 2013, s. 219-234 |
| 13) | Siber Saldırılar, Siber Güvenlik hakkında genel bilgiler. | Mehmet Emin Arslan, “Siber Güvenlik ve Siber Saldiri Türleri”, Pdf, Serkan Bilen, “Günümüzün Siber Saldırıları, Veri Sızıntıları ve Çözüm Yolları…Pdf |
| 14) | İstihbarata Karşı Koymanın Önemi | Ümit Özdağ, “Devlet Yönetiminde İstihbarat ve Karşı İstihbarat”, Milli Güvenlik Teoriei, (Edit: Ü. Özdağ), Kripto Yayınları, Ankara, 2015, s. 389-420 |
| 15) | Final Sınavı |
Kaynaklar
| Ders Notları / Kitaplar: | • Celalettin Yavuz, Osmanlıdan Günümüze Türkiye’de Alman Gizli Faaliyetleri, Kripto Yayınları, Ankara, 2016 • Erdal İlter, Milli İstihbarat Teşkilatı Tarihçesi, M.E.H./MAH (1927-1965), MİT Müsteşarlığı, Ankara, 2002 • Sait Yılmaz, ABD İstihbaratı 1947-2014, Kripto Yayınları, 2. Baskı, Ankara, Nisan 2014 • İstihbarat Bilimi (Mod: Sait Yılmaz), Kripto Yayınları, 4. Baskı, Ankara, Aralık 2015 • Ufuk Ayhan, Metropol Alanlarda Kamu Güvenliği, Kripto Yayınları, Ankara, 2008 • Çağla Gül Yesevi, İsrail Ordusu ve İstihbarat Örgütleri, Kripto Yayınları, 2. Baskı, Mayıs 2018 • Çağla Gül Yesevi, “İsrail’in Güvensizliği ve İsrail Askerî İstihbaratı”, Millî Güvenlik ve Askerî Bilimler Akademik Dergisi, Sonbaharl 2014, Cilt 1, Sayı 4 • Teşkilat-ı Mahsusa’nın 100. Yılında Türk İstihbaratı, (Edit: Ümit Özdağ, Merve Önenli Güven), Kripto Yayınları, Ankara, 2015 • İstihbarat Örgütleri, (Edit: Ümit Özdağ), Kripto Yayınları, Ankara, 2014 • Enver Altaylı, Ruzi Nazar: CIA’nın Türk Casusu, Doğan Kitap, İstanbul, 2013 • Alexandra Sgro, Geheimdienste der Welt, Compact Verlag GmbH, München, 2013 • Reinhard Gehlen, Der Dienst – Erinnerungen 1942-1971, v. Hase&Koehler Verlag, Mainz-Wiesbaden, 1971 • Federal Almanya İstihbarat Servisi Kurucusu Gehlen’in Anıları 1942-1971, (Hizmette kullanılmak üzere özel olarak tercüme edilmiş nüsha) |
| Diğer Kaynaklar: | • Udo Ulfkotte, Verschulußsache BND, Wilhelm Hayne Verlag, 3. Auflage, München, 1997 • Ertan Beşe, Merve Seren,“Stratejik İstihbarat Olgusunun Teorik Çerçevesi, Unsurlari Ve Terörle Mücadele Politikalari Açisindan Rolü ve Önemi”, Polis Bilimleri Dergisi Cilt, 13, Sayı 3, 2011, s. 123-145 • Erich Schmidt-Eenboom, BND – Der deutsch Geheimdienst im Nahen Osten, Geheime Hintergrunde und Fakten, F.H. Herbig Verlag, München, 2007 • Gotthold Schramm, Die BND-Zentrale in Berlin – Beobachtungen, Edition Ost, Berlin, 2012 • Ufuk Ayhan, Metropol Alanlarda Kamu Güvenliği, Kripto Yayınları, Ankara, 2008. • Oktay Caferoğlu, Yücel Topçu, “Modern İstihbaratın Ortaya Çıkışında Hava İstihbarat Toplama Vasıtalarının Rolü, Milli Güvenlik ve Askeri Bilimler Dergisi, Yaz 2015, cilt 2, sayı 7, s. 149-171. • Ümit Özdağ, “Devlet Yönetiminde İstihbarat ve Karşı İstihbarat”, Milli Güvenlik Teoriei, (Edit: Ü. Özdağ), Kripto Yayınları, Ankara, 2015, s. 389-420 • Siber Güvenlik, sayı 1, Mayıs 2017 • Muslu Köseli, “Bilimsel Araştırma Yöntemlerinin İstihbarat Analizinde Kullanılması”, Güvenlik Stratejileri, Yıl 11, sayı 21, https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/84595 • Ahmet Nusret Özalp, Ali Asker, “Devletin Güvenlik Politikalarında Siber İstihbaratın Rolü ve Önemi”, https://ab.org.tr/ab17/bildiri/24.pdf • H. Ajın Ünver, “Dijital Açık Kaynaklı İstihbarat ve Uluslararası Güvenlik”, Ekonomi ve Dış Politika Araştırmaları Merkezi (EDAM), Kadir Has Üniversitesi, Siber Politikalar ve Dijital Demokrasi 2018/7, https://edam.org.tr/dijital-acik-kaynakli-istihbarat-ve-uluslararasi-guvenlik/ • Serkan Savaş, Nurettin Topaloglu, “Sosyal Medya Verileri Üzerinden Siber İstihbarat Faaliyetleri”, https://www.researchgate.net/publication/323178357_Sosyal_Medya_Verileri_Uzerinden_Siber_Istihbarat_Faaliyetleri • Zakir Gül, “Stratejik İstihbarat ve Genel Yanılgılar”, Güvenlik Bilimleri Dergisi, Mayıs 2015, 4(1), https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/208195 • Yusuf Özer, “Terörizmle Mücadelede İstihbaratın Rolü: Kültürel İstihbarat Konsepti”, İGÜSBD, Cilt 2, Sayı 1, Nisan/April 2015, https://www.researchgate.net/publication/277347024_Terorizmle_Mucadelede_Istihbaratin_Rolu_Kulturel_Istihbarat_Konsepti • İlhan Türkmen, “Ulusal Kamu Politikalarında İstihbaratın Rolü ve Etkisi”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt 8, Sayı 36, http://www.sosyalarastirmalar.com/cilt8/sayi36_pdf/7isletme_iktisat_iletisim_kamu/turkmen_ilhan.pdf • Savaş Biçer, “Ulusal Güvenlik ve İstihbarat Sisteminde Geleneksel Anlayıştan Modern ve Değişen İhtiyaçlar Dönemine Geçiş”, KSBD, Sonbahar 2017, Yıl 9, Cilt. 9, Sayı 2, https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/419595 • Mehmet Emin Arslan, “Siber Güvenlik ve Siber Saldiri Türleri”, Pdf, • Serkan Bilen, “Günümüzün Siber Saldırıları, Veri Sızıntıları ve Çözüm Yolları…Pdf • Demirhan Demir, “İstihbarat Dersleri”, https://tekmanpost.wordpress.com/2014/07/06/istihbaratcinin-kimligi/ • Mahmut Nedim Suiçmez, “Türkiye’de Sivil İstihbarat Eğitimi”, 26 Mayıs 2017, https://www.stratejikortak.com/2017/05/turkiyede-sivil-istihbarat-egitimi.html |
Ders - Program Öğrenme Kazanım İlişkisi
| Ders Öğrenme Kazanımları | 1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Program Kazanımları | |||||||
| 1) Öğrenci programı başarıyla tamamladığında "Güvenlik Bilimleri" konusundaki temel teoriler, kavramlar ve tartışmalar hakkında bilgi sahibi olur. | |||||||
| 2) Öğrenciler, savaşların sebepleri, devlet-altı şiddetin doğası ve caydırıcılık, mülakat ve sözleşmeler, güvenlik işbirlikleri, askeri strateji ve operasyonlar konularında analiz yeteneklerini geliştirir. | |||||||
| 3) Öğrenciler, gelişmiş araştırma, yazma ve analitik yeteneklerini kullanarak ulusal ve uluslararası güvenlik sorunlarını ortaya koyar, gündemdeki bu sorunlara yaklaşımlar geliştirir. | |||||||
| 4) Programdan mezun olan öğrenciler, güvenlik politikalarının analizi için uygun kuramsal ve yöntemsel araçları seçer, bu araçları güvenlik araştırmalarına kapsamlı bir biçimde uygular. | |||||||
| 5) Mezun adayları, güvenlik politikası alanında orijinal araştırmalar şekillendirip yürütecek araştırma planı ve analitik yöntemleri uygular. | |||||||
| 6) Öğrenciler, "Güvenlik Bilimleri" alanındaki kavram ve olguları, Sosyal Bilimlerin diğer alanları ile ilişkilendirir, disiplinlerarası bir yaklaşım elde eder. | |||||||
Ders - Öğrenme Kazanımı İlişkisi
| Etkisi Yok | 1 En Düşük | 2 Düşük | 3 Orta | 4 Yüksek | 5 En Yüksek |
| Dersin Program Kazanımlarına Etkisi | Katkı Payı | |
| 1) | Öğrenci programı başarıyla tamamladığında "Güvenlik Bilimleri" konusundaki temel teoriler, kavramlar ve tartışmalar hakkında bilgi sahibi olur. | 4 |
| 2) | Öğrenciler, savaşların sebepleri, devlet-altı şiddetin doğası ve caydırıcılık, mülakat ve sözleşmeler, güvenlik işbirlikleri, askeri strateji ve operasyonlar konularında analiz yeteneklerini geliştirir. | 4 |
| 3) | Öğrenciler, gelişmiş araştırma, yazma ve analitik yeteneklerini kullanarak ulusal ve uluslararası güvenlik sorunlarını ortaya koyar, gündemdeki bu sorunlara yaklaşımlar geliştirir. | 5 |
| 4) | Programdan mezun olan öğrenciler, güvenlik politikalarının analizi için uygun kuramsal ve yöntemsel araçları seçer, bu araçları güvenlik araştırmalarına kapsamlı bir biçimde uygular. | 4 |
| 5) | Mezun adayları, güvenlik politikası alanında orijinal araştırmalar şekillendirip yürütecek araştırma planı ve analitik yöntemleri uygular. | 5 |
| 6) | Öğrenciler, "Güvenlik Bilimleri" alanındaki kavram ve olguları, Sosyal Bilimlerin diğer alanları ile ilişkilendirir, disiplinlerarası bir yaklaşım elde eder. | 4 |
Ölçme ve Değerlendirme
| Yarıyıl İçi Çalışmaları | Aktivite Sayısı | Katkı Payı |
| Ödev | 1 | % 30 |
| Sunum | 1 | % 20 |
| Final | 1 | % 50 |
| Toplam | % 100 | |
| YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI | % 50 | |
| YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI | % 50 | |
| Toplam | % 100 | |