Aşçılık
Önlisans	TYYÇ: 5. Düzey	QF-EHEA: Kısa Düzey	EQF-LLL: 5. Düzey

Ders Genel Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu:

UEC310

Ders İsmi:

Sosyal Bilimler İçin Yapay Zeka

Ders Yarıyılı:

Bahar

Ders Kredileri:

Teorik	Pratik	Laboratuvar	AKTS
2	0	0	4

Öğretim Dili:

Türkçe

Ders Koşulu:

Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?:

Evet

Dersin Türü:

Üniversite Seçmeli

Dersin Seviyesi:

Önlisans

TYYÇ:5. Düzey

QF-EHEA:Kısa Düzey

EQF-LLL:5. Düzey

Dersin Veriliş Şekli:

E-Öğrenme

Dersin Koordinatörü:

Dr. Öğr. Üyesi SEDA KARATEKE

Dersi Veren(ler):

Dersin Yardımcıları:

Dersin Amaç ve İçeriği

Dersin Amacı:

Bu dersin amacı; Yapay Zekânın insanlık, sosyal bilimlerdeki etkilerini öğrencilere tanıtmak ve onları Yapay Zekâ teknoloji çağına başarılı bir şekilde uyum sağlamak için gerekli temel tarihsel ve felsefi arka plan, entelektüel araçlar, yasal/etik temeller ve psikolojik çerçeve ile donatmaktır. Bunun yanında, öğrencilerin yapay zekânın temel, teknik ve mekanizmalarını içerecek şekilde yapay zekâ konusuna giriş yapmalarını da amaçlamaktadır. Bu dersi tamamlayan öğrencilerin yapay zekânın tarihsel ve kavramsal gelişimini, yapay zekânın amaçları ve bu amaçlara ulaşmak için kullandığı yöntemleri, yapay zekânın toplumsal ve ekonomik rolünü anlaması ve problemleri analiz ederek yapay zekâ tekniklerinin nerede kullanılabileceğinin belirlenmesi ve yapay zekâ tekniklerini kullanabilmesi hedeflenmektedir.

Dersin İçeriği:

Yapay Zekâ alanına genel bakış ve Yapay Zekânın amacı nedir?/Yapay Zekânın Temel Problemleri/Dünyada ve Türkiye’de Yapay Zekâ ile ilgili son gelişmeler ve haberler/Yapay Zekânın Sağlık sektöründeki kullanım alanları/Yapay Zekânın Tarım sektöründeki kullanım alanları/Yapay Zekânın Eğitim sektöründeki kullanım alanları/Yapay Zekânın Ulusal Güvenlik ve Savunma Sanayi sektöründeki kullanım alanları/ Yapay Zekânın Finans sektöründeki kullanım alanları/Yapay Zekânın Sağlık Üretim ve Tedarik Zinciri sektöründeki kullanım alanları/ Yapay Zekânın Veri Bilimi (Big Data) alanında kullanımı, Yapay Zekânın Film Sektöründe kullanımı, Yapay Zekânın Sosyal Medya ve Habercilikte kullanımı/Yapay Zekânın iş ve toplum üzerinde algılanan etkisi/Yapay Zekâya karşı tutumlar/ Yapay Zekânın şimdiki ve gelecekteki toplumlar üzerine etkileri/Yapay Zekânın alt dalları: Makine Öğrenmesi, Yapay Sinir Ağları ve Derin Öğrenme Hakkında bilgi verme.

Öğrenme Çıktıları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;

Öğrenme Çıktıları

1 - Bilgi
Kuramsal - Olgusal
1) Yapay Zekâyı tanımlar, yapay zekânın tarihi, geçmişi ve günümüzdeki kullanım sürecini ifade eder.
2) Yapay Zekânın farklı disiplinlerdeki kullanım alanlarını betimler.
3) Yapay Zekâ için gerekli programlama dilleri hakkında fikir sahibi olur.
2 - Beceriler
Bilişsel - Uygulamalı
1) Sosyal Bilimlerde Uygulanan Yapay Zekâ Uygulamalarını açıklar.
3 - Yetkinlikler
İletişim ve Sosyal Yetkinlik
1) Yapay Zekâ teknoloji çağına başarılı bir şekilde uyum sağlamak için gerekli temel tarihsel ve felsefi arka planı ve entelektüel araçları bilir.
Öğrenme Yetkinliği
Alana Özgü Yetkinlik
1) Yapay Zekânın analiz mantığını yorumlar.
2) Öğrencilerin alanlarıyla ile ilgili verilerin toplanması, yorumlanması, duyurulması ve uygulanması aşamalarında bilimsel ve etik değerleri göz önünde bulundurur.
3) Öğrencilerin kendi alanlarına temel oluşturan diğer disiplinlerden yararlanarak bu disiplinler ile iktisat alanındaki bilgilerini ilişkilendirir.
4) Yapay zekânın sosyal bilim teorileri üzerindeki etkilerini tartışır.
5) İnsan-Yapay Zeka etkileşim modellerini tartışır.
Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği

Ders Akış Planı

Hafta	Konu	Ön Hazırlık
1)	Yapay Zekâ Nedir? Giriş	Ders Notları
2)	Doğal ve Yapay Zekâ Arasındaki Farklar Nedir?	Ders Notları
3)	Yapay Zekânın Dünü, Bugünü ve Geleceği	Ders Notları
4)	Yapay Zekânın Farklı Disiplinlerdeki Uygulamaları	Ders Notları
5)	Yapay Zekânın Sosyal Bilimlerdeki Yeri	Ders Notları
6)	Sosyal Bilimlerin Yapay Zekâya Katkısı	Ders Notları
7)	Arasınav	Ders Notları
8)	Dijital Çağda Z ve Alfa Kuşakları, Yapay Zekâ Uygulamaları ve Turizme Yansımaları	Ders Notları
9)	Bilim Kurgu Sinemasında Yapay Zekâ-İnsan Etkileşimi	Ders Notları
10)	Yapay Zekâ Uygulamaları, İnovasyonlar ve İcatlar	Ders Notları
11)	Yüksek Öğrenimdeki Dönüşüm	Ders Notları
12)	Süper Zeka ve Tekillik	Ders Notları
13)	Yapay Zekâ Uygulamalarında Kullanılan Programlar	Ders Notları
14)	Yapay Zekâ Uygulamalarında Kullanılan Programlar	Ders Notları
15)	Final	Ders Notları

Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar:

1. GENÇLERLE BAŞ BAŞA: YAPAY ZEKÂ, Yazar: Erkin Özalp, Yayınevi : Yordam Kitap, ISBN: 978-605-172-379-2.
2. YAŞAM 3.0- YAPAY ZEKÂ ÇAĞINDA İNSAN OLMAK, Yazar: Max Tegmark, Yayınevi : Pegasus, ISBN: 9786052996133.

Diğer Kaynaklar:

1. Robotların Yükselişi: Yapay Zeka ve İşsiz Bir Gelecek Tehlikesi, Yazar: Martin Ford, Çevirmen: Cem Duran, Yayınevi : Kronik Kitap, ISBN: 9789752430525.
2. Nils J. Nilsson (2018). Yapay Zeka, Geçmişi ve Geleceği. Boğaziçi Üniversitesi Yayınları.
3. Erol, B. (2012). Büyük Veri: Yaşama, Çalışma ve Düşünme Şeklinizi Dönüştürecek Bir Devrim. Mayer, V. & Cukier, K. (Çev.). Paloma Yayıncılık.
4. Da Athey, Susan. (2018). The Impact of Machine Learning on Economics. NBER Working Paper.
5. Alpaydın, Ethem. (2016). Makine Öğrenmesi. MIT Press.
6. Russell, Stuart J.; Norvig, Peter.(2016). Artificial Intelligence: A Modern Approach (3rd Edition), England: Pearson Education.
7. Atkinson, Robert D. (2018). Hearing on Economic and Labor Implications of Artificial Intelligence. Information Technology and Innovation Foundation.
8. Yapay Zekâ Uygulamaları, Çetin Elmas, 2007.
9. Luger, G. Artificial Intelligence, Addison Wesley, England, 2005.
10. Russel, S., Norvig, P., Artificial Intelligence A Modern Approach, Prentice Hall, 2003.
11. Decision Support and Business Intelligence Systems, 2007, Turban et al. -Artificial Intelligence and Soft Computing, 2000, Amit Konar.
12. Say, Cem. (2018). Yapay Zeka. Bilim ve Gelecek Kitaplığı.
13. Mehmet YILMAZ, Nefise Sinem, Zekâ Yapay Ama Aşk Doğal: Bilim Kurgu Sinemasında Yapay Zekâ- İnsan Aşkının Temsili, Yıl 2018, Cilt , Sayı 30, Sayfalar 281 – 300, https://doi.org/10.31123/akil.462780.
14. Engin Aslan, Yapay Zekâ Resimleri ve Sanatın Başkalaşan Mecrası Üzerine, GSED 42 – DOI: 10.32547/ataunigsed.516382.
15. A. Yalçınkaya, "Artificial Intelligence and Social Sciences," XI. Uluslararası Uludağ Uluslararası İlişkiler Kongresi , vol.1, Bursa, Turkey, pp.10-26, 2019.
16. Yalçın Kayıkçı, M , Kutluk Bozkurt, A . "DİJİTAL ÇAĞDA Z VE ALPHA KUŞAĞI, ROBOTLAR VE TURİZMDE YAPAY ZEKA UYGULAMALARI" . Sosyal Bilimler Metinleri 2018 (2018 ): 54-64 ·
17. Durmuş Günay, Ahmet Çalık, İnovasyon, İcat, Teknoloji ve Bilim Kavramları Üzerine, Üniversite Araştırmaları Dergisi, Nisan 2019, Cilt 2, Sayı 1, Sayfa: 1-11
Journal of University Research, April 2019, Volume 2, Issue 1, Page: 1-11
ÇEVRİMİÇİ KAYNAKLAR:
1. Coursera / Deep Learning Specialization
2. DataCamp / Career Tracks
3. GitHub
4. Statquest with Josh Starmer / Youtube
5. mlcoursa.ai
6. sentdex / YouTube
7. kaggle
8. Udemy
9. 3blue1brown / YouTube
10. https://submarinechannel.com/5-ways-artificial-intelligence-is-already-changing-cinema/
11. https://towardsdatascience.com/top-20-movies-about-machine-learning-ai-and-data-science-8382d408c8c3
12. https://globalaihub.com/sanat-yaraticilik-ve-yapay-zeka/
13. https://www.ihu.edu.tr/yapay-zeka-caginda-sosyal-bilimlerin-gelecegi-ne-olacak-enis-doko-anlatti/

Ders - Program Öğrenme Kazanım İlişkisi

Ders Öğrenme Kazanımları	1	2	5	3	4	6	7	8	9	10
Program Kazanımları
1) Gastronomi ve aşçılık alanı ile ilgili temel olgular, kavramlar ve ilkeler hakkında temel düzeyde bilgi sahibidir.
2) Menü planlama, pişirme yöntemleri, sunum ve servis, malzeme tedarik ve stok uygulamaları gibi çeşitli konularda bilgi sahibi olur ve bu yöntemleri mesleki gelişime yönelik kullanabilir.
3) Gastronomi ve aşçılık mesleğinin temel kavramlarını ve kuramlarını kullanarak yemekleri hazırlar ve yeni ürün geliştirebilir.
4) Değişik ülke mutfaklarının yemeklerini hazırlayabilir.
5) Türk mutfağının inceliklerine hâkim olur ve Türk yemeklerini aslına uygun olarak hazırlayabilir.
6) İş süreçlerini bilerek takım içerisinde verimli ve düzenli bir şekilde çalışabilir, ekibi organize edebilir ve gerektiğinde bireysel sorumluluk üstlenebilir.
7) Öğrenim sürecinde elde edilen bilgileri neden-sonuç ilişkileri ile değerlendirebilir; hangi bilgiye nerede, ne zaman ve niçin ihtiyaç duyulacağını öngörebilir ve kriz yönetebilir.
8) Ekip içerisinde çalışabilir ve iyi iletişim kurabilir.
9) Mutfak araç gereç ve ekipmanların kullanımını ve bakımını sağlayabilir..
10) İlk yardım bilgi ve becerisine sahiptir.
11) Alanı ile ilgili bilgi, beceri ve yetkinlikleri yaşam boyu öğrenme bilinciyle güncel tutar ve geliştirebilir.
12) Gastronominin temel kavramlarını, kuramlarını ve yeni akımları kullanarak yeme-içme ile ilgili olguları açıklayabilir, analiz edebilir ve bu düşünceleri alanında uzman veya uzman olmayan kişilere yazılı ve sözlü iletişim yoluyla aktarır.
13) Hizmet alanı, iş ve mesleği ile ilgili olarak bir yabancı dilde an az Avrupa Dil Portföyü A2 Genel Düzeyinde yenilikleri takip edebilir ve iletişim kurabilir.
14) Alanının gerektirdiği en az Avrupa Bilgisayar Kullanma Lisansı Temel Düzeyinde bilgisayar yazılımı ile birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanabilir.
15) Mutfaklarda verilen bir görevi doğru teknikler kullanarak, meslek standartları çerçevesinde etik değerlere bağlı kalarak yerine getirir.
16) Gıda güvenliği ve kişisel hijyene dikkat eder, alanın gerektirdiği giyim ve görünüme özen gösterir.
17) Kalite yönetim sistemlerini uygular, iş sağlığı ve güvenliği konularında yeterli bilince sahip olma.

Ders - Öğrenme Kazanımı İlişkisi

Etkisi Yok	1 En Düşük	2 Düşük	3 Orta	4 Yüksek	5 En Yüksek

	Dersin Program Kazanımlarına Etkisi	Katkı Payı
1)	Gastronomi ve aşçılık alanı ile ilgili temel olgular, kavramlar ve ilkeler hakkında temel düzeyde bilgi sahibidir.
2)	Menü planlama, pişirme yöntemleri, sunum ve servis, malzeme tedarik ve stok uygulamaları gibi çeşitli konularda bilgi sahibi olur ve bu yöntemleri mesleki gelişime yönelik kullanabilir.
3)	Gastronomi ve aşçılık mesleğinin temel kavramlarını ve kuramlarını kullanarak yemekleri hazırlar ve yeni ürün geliştirebilir.
4)	Değişik ülke mutfaklarının yemeklerini hazırlayabilir.
5)	Türk mutfağının inceliklerine hâkim olur ve Türk yemeklerini aslına uygun olarak hazırlayabilir.
6)	İş süreçlerini bilerek takım içerisinde verimli ve düzenli bir şekilde çalışabilir, ekibi organize edebilir ve gerektiğinde bireysel sorumluluk üstlenebilir.
7)	Öğrenim sürecinde elde edilen bilgileri neden-sonuç ilişkileri ile değerlendirebilir; hangi bilgiye nerede, ne zaman ve niçin ihtiyaç duyulacağını öngörebilir ve kriz yönetebilir.
8)	Ekip içerisinde çalışabilir ve iyi iletişim kurabilir.
9)	Mutfak araç gereç ve ekipmanların kullanımını ve bakımını sağlayabilir..
10)	İlk yardım bilgi ve becerisine sahiptir.
11)	Alanı ile ilgili bilgi, beceri ve yetkinlikleri yaşam boyu öğrenme bilinciyle güncel tutar ve geliştirebilir.
12)	Gastronominin temel kavramlarını, kuramlarını ve yeni akımları kullanarak yeme-içme ile ilgili olguları açıklayabilir, analiz edebilir ve bu düşünceleri alanında uzman veya uzman olmayan kişilere yazılı ve sözlü iletişim yoluyla aktarır.
13)	Hizmet alanı, iş ve mesleği ile ilgili olarak bir yabancı dilde an az Avrupa Dil Portföyü A2 Genel Düzeyinde yenilikleri takip edebilir ve iletişim kurabilir.
14)	Alanının gerektirdiği en az Avrupa Bilgisayar Kullanma Lisansı Temel Düzeyinde bilgisayar yazılımı ile birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanabilir.
15)	Mutfaklarda verilen bir görevi doğru teknikler kullanarak, meslek standartları çerçevesinde etik değerlere bağlı kalarak yerine getirir.
16)	Gıda güvenliği ve kişisel hijyene dikkat eder, alanın gerektirdiği giyim ve görünüme özen gösterir.
17)	Kalite yönetim sistemlerini uygular, iş sağlığı ve güvenliği konularında yeterli bilince sahip olma.

Ölçme ve Değerlendirme

Yarıyıl İçi Çalışmaları	Aktivite Sayısı	Katkı Payı
Toplam		%
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI		% 0
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI		%
Toplam		%