Mimarlık
Lisans	TYYÇ: 6. Düzey	QF-EHEA: 1. Düzey	EQF-LLL: 6. Düzey

Ders Genel Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu:

ARC305

Ders İsmi:

Tarihsel Çevre Koruma Kuramları

Ders Yarıyılı:

Güz

Ders Kredileri:

Teorik	Pratik	Laboratuvar	AKTS
1	3	0	6

Öğretim Dili:

Türkçe

Ders Koşulu:

Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?:

Hayır

Dersin Türü:

Zorunlu

Dersin Seviyesi:

Lisans

TYYÇ:6. Düzey

QF-EHEA:1. Düzey

EQF-LLL:6. Düzey

Dersin Veriliş Şekli:

Yüz yüze

Dersin Koordinatörü:

Dr. Öğr. Üyesi TUNA KAN

Dersi Veren(ler):

Dr. Öğr. Üyesi PELİN KOTAS
Dr. Öğr. Üyesi TUNA KAN

Dersin Yardımcıları:

Dersin Amaç ve İçeriği

Dersin Amacı:	Bu derste tarihi çevreyi koruma bilinci kazandırmak, tarihi anıtları ve yapıları belgelemek ve restorasyon projelerini hazırlamak için gerekli temel teknikleri tanıma becerisi kazandırmak hedeflenmektedir.
Dersin İçeriği:	Kültürel mirasın korunmasının tarihsel gelişimi ve kuramsal altyapısı, koruma ölçütleri, taşınmaz ve taşınır kültür varlıkları, sit kavramı, doğal, arkeolojik, kentsel ve tarihi sitler, yapı ve alan ölçeğinde koruma projeleri, rölöve, restorasyon, yeniden kullanım, sağlıklılaştırma, yenileme dersin genel başlıklarını oluşturur.

Öğrenme Çıktıları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;

Öğrenme Çıktıları

1 - Bilgi
Kuramsal - Olgusal
1) Korunacak kültür varlıklarını tanıma.
2) Kültür varlıklarının korunmasının hangi ölçütlere göre yapılacağını ayırt etme
3) Restorasyon öncesi yapılan çalışmaları sıralama becerisine sahip olma
2 - Beceriler
Bilişsel - Uygulamalı
1) Restorasyon projesinin farklı safhalarını gözlemleme.
2) Tarihi bir çeşmenin rölövesini yapma becerisine sahip olma.
3) Tarihi sit içinde bir sokağın rölövesini yapma becerisine sahip olma.
3 - Yetkinlikler
İletişim ve Sosyal Yetkinlik
1) Bir proje için bir arada çalışma becerisine sahip olma.
Öğrenme Yetkinliği
Alana Özgü Yetkinlik
Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği

Ders Akış Planı

Hafta	Konu	Ön Hazırlık
1)	Tanışma. Dersin kapsamının ve hedeflerinin tanıtılması. Koruma ve restorasyon kavramlarının irdelenmesi. Koruma düşüncesinin tarihsel gelişimi./ Okul yapılarından biri veya evinizin krokisini alınız.	Ahunbay, Z., 2016. Tarihi Çevre Koruma ve Restorasyon, YEM Yayınları, İstanbul.
2)	Korunması gereken değerler, taşınır ve taşınmaz kültür varlıkları ve saptanmasındaki temel ilkeler; koruma ölçütleri./ Uygulama: Krokilerin kontrol edilmesi.	Ahunbay, Z., 2016. Tarihi Çevre Koruma ve Restorasyon, YEM Yayınları, İstanbul. Madran, E., Özgönül, N., 2011, Kültürel ve Doğal Değerlerin Korunması, TMMOB Mimarlar Odası, İstanbul.
3)	Koruma Teorisinin Gelişimi/ Uygulama: Rölöve Nasıl Alınır . Ev ödevi :Krokisi Alınan Yapının Rölövesinin Alınması.	Ahunbay, Z., 2016. Tarihi Çevre Koruma ve Restorasyon, YEM Yayınları, İstanbul. Kuban, D., 2001. Türkiye'de Kentsel Koruma Kent Tarihleri ve Koruma Yöntemleri, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul. Madran, E., Özgönül, N., 2011, Kültürel ve Doğal Değerlerin Korunması, TMMOB Mimarlar Odası, İstanbul.
4)	Korumada İlkeler ve sözleşmeler./Uygulama:Rölöve Kontrolü, Yapı inceleme Ödevi verilmesi.	Ahunbay, Z., 2016. Tarihi Çevre Koruma ve Restorasyon, YEM Yayınları, İstanbul. Kuban, D.,2001.Tarihi Çevre Korumanın Mimarlık Boyutu,YEM Yayınları, İstanbul. Madran, E., Özgönül, N., 2011, Kültürel ve Doğal Değerlerin Korunması, TMMOB Mimarlar Odası, İstanbul.
5)	Restorasyon öncesinde yapılan çalışmalar, tarihi ve arkeolojik araştırmalar, teknik araştırmalar, anıtın yasal statüsü.	Ahunbay, Z., 2016. Tarihi Çevre Koruma ve Restorasyon, YEM Yayınları, İstanbul. Ahunbay, Z., 2019. Kültür Mirasını Koruma İlke ve Teknikleri, YEM Yayınları, İstanbul.
6)	Restorasyon projesinin hazırlanması. Rölöve, fotoğraflama, fotogrametri, analiz, restitüsyon ve restorasyon projesi.	Konulara ilişkin okumalar
7)	Restorasyon teknikleri: yeniden yapım, temizleme, taşıma, arkeolojik restorasyon.	Ahunbay, Z., 2016. Tarihi Çevre Koruma ve Restorasyon, YEM Yayınları, İstanbul.
8)	Vize haftası
9)	Uygulama: Ayvansaray tarihi sokaklarından seçilen birinin siluet krokisinin alınarak analitik olarak ölçülmesi ve ölçümlerin kâğıda aktarılması.	Uluengin, M. Bülent, 2005, Rölöve, YEM Yayınevi, İstanbul. Ahunbay, Z., 2016. Tarihi Çevre Koruma ve Restorasyon, YEM Yayınları, İstanbul.
10)	Öğrencilerin arazi çalışmasında yaptıkları çalışmaları (fotoğraflarını, vaziyet planını, eskizlerini ve ölçü krokilerini) getirmeleri ve kritik almaları.	Uluengin, M. Bülent, 2005, Rölöve, YEM Yayınevi, İstanbul. Ahunbay, Z., 2016. Tarihi Çevre Koruma ve Restorasyon, YEM Yayınları, İstanbul.
11)	Grupların oluşturulması; Her grubun Fener-Balat bölgesinde seçecekleri tarihi bir sokağın rölövesini çıkartması Not: Pandemi nedeniyle yerinde uygulama olamaması durumunda teorik olarak anlatım: Fotoğraf çekmek, Ölçü almak	Ahunbay, Z., 2016. Tarihi Çevre Koruma ve Restorasyon, YEM Yayınları, İstanbul. Uluengin, M. Bülent, 2005, Rölöve, YEM Yayınevi, İstanbul.
12)	Rölövesi çıkartılan tarihi sokağın, restitüsyon projesinin yapılması. Not: Pandemi nedeniyle yerinde uygulama olamaması durumunda teorik olarak anlatım: Çatı eğimi, baca yüksekliği, kemer ölçüleri almak.	Ahunbay, Z., 2016. Tarihi Çevre Koruma ve Restorasyon, YEM Yayınları, İstanbul. Uluengin, M. Bülent, 2005, Rölöve, YEM Yayınevi, İstanbul.
13)	Rölövesi çıkartılan tarihi sokağın, restorasyon projesinin yapılması. Not: Pandemi nedeniyle yerinde uygulama olamaması durumunda teorik olarak anlatım: Detay ölçüleri almak.	Ahunbay, Z., 2016. Tarihi Çevre Koruma ve Restorasyon, YEM Yayınları, İstanbul. Uluengin, M. Bülent, 2005, Rölöve, YEM Yayınevi, İstanbul.
14)	Yapılan tüm çalışmaların öğrenciler tarafından sunumu, tartışma.
15)	FİNAL

Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar:

Ahunbay, Z., 2016. Tarihi Çevre Koruma ve Restorasyon,YEM Yayınları, İstanbul.
Ahunbay, Z., 2019. Kültür Mirasını Koruma İlke ve Teknikleri, YEM Yayınları, İstanbul.
Kuban, D.,2001.Tarihi Çevre Korumanın Mimarlık Boyutu,YEM Yayınları, İstanbul.
Madran, E., Özgönül, N., 2011, Kültürel ve Doğal Değerlerin Korunması, TMMOB Mimarlar Odası, İstanbul.
Uluengin, M. Bülent, 2005, Rölöve, YEM Yayınevi, İstanbul

Diğer Kaynaklar:

Erder, C., 2007. Tarihi Çevre Bilinci, ODTÜ MF. Ankara.

Ders - Program Öğrenme Kazanım İlişkisi

Ders Öğrenme Kazanımları	1	2	3	4	5	6	7
Program Kazanımları
1) Açık ve net soru geliştirme, karşıt görüşleri değerlendirebilme, iyi sorgulanmış sonuçlara ulaşabilme ve bunu hayat boyu öğrenme süreci olarak kavrama
2) Tasarım sürecinin her aşamasını biçimsel olarak ifade edebilmek için, dijital programları ve teknik çizim standartlarını kullanma, bir projenin tam ve doğru teknik tanımı ve dokümantasyonu uygulama becerisini kazanma
3) Mimari ve kentsel tasarım projelerinin oluşturulması ve geliştirilmesinde, programa yönelik uygun örnekleri ortaya çıkarabilme
4) İki ve üç boyutlu tasarım, mekânsal, mimari ve kentsel bağlamda görsel algı ve düzenleme sistemlerinin temel mimari ilkelerini uygulayarak tasarlama becerisine sahip olma
5) Mimarlık tarihi teorisi ve eleştirisinin gelişimini, tarihi çevrenin etki ve önemini kavrama yoluyla, sanat ve tasarım sorunlarını fark etme ve estetik farkındalığa sahip olma.
6) Tarihi çevreyi tanıma ve koruma bilinci kazanma; tarihi anıtları ve yapıları belgeleme ve restorasyon projelerini hazırlamak için gerekli temel teknikleri kavrama
7) Fiziksel çevre ile insan arasındaki etkileşimi, farklı kültürleri, çocukları, yaşlıları, engellileri karakterize eden gereksinim, istek, davranış kalıplarını anlayabilme ve onlara uygun bina ve çevre tasarımı becerisini kazanma
8) Bina tasarımında taşıyıcı strüktür, yapı kabuğu sistemleri, yapı güvenliği ve bina servis sistemlerini, yapı malzemeleri ve bileşenlerinin uygulamalarıyla ilgili ilke ve standartlarını anlayarak, tasarıma entegre etme becerisine sahip olma
9) Çevresel sistemlerin temel ilkelerini kavrama, küresel bağlamda doğal ve yapay kaynakların korunması için, sürdürülebilir mimari tasarım stratejileri geliştirme becerisine sahip olma
10) Kamu sağlığı, güvenliği ve refahı için mülkiyet hakları, imar ve iskân yönetmelikleri, kullanıcı hakları gibi mimari çalışmaları etkileyen konularda, mimarın etik ve mesleki yasal sorumluluklarını kavrayabilme
11) Geniş kapsamlı programı olan bir mimari projeyi şematik tasarım aşamasından detaylı sistem geliştirme aşamasına kadar geliştirme ve değerlendirme becerisi
12) Bireysel yetenekleri arttırıcı farklı rolleri teşhis etme ve üstlenme yolu ile tasarım ekibinin bir üyesi olarak ve diğer ortamlarda başarı ile birlikte çalışma becerisi kazanma

Ders - Öğrenme Kazanımı İlişkisi

Etkisi Yok	1 En Düşük	2 Düşük	3 Orta	4 Yüksek	5 En Yüksek

	Dersin Program Kazanımlarına Etkisi	Katkı Payı
1)	Açık ve net soru geliştirme, karşıt görüşleri değerlendirebilme, iyi sorgulanmış sonuçlara ulaşabilme ve bunu hayat boyu öğrenme süreci olarak kavrama	3
2)	Tasarım sürecinin her aşamasını biçimsel olarak ifade edebilmek için, dijital programları ve teknik çizim standartlarını kullanma, bir projenin tam ve doğru teknik tanımı ve dokümantasyonu uygulama becerisini kazanma	4
3)	Mimari ve kentsel tasarım projelerinin oluşturulması ve geliştirilmesinde, programa yönelik uygun örnekleri ortaya çıkarabilme	3
4)	İki ve üç boyutlu tasarım, mekânsal, mimari ve kentsel bağlamda görsel algı ve düzenleme sistemlerinin temel mimari ilkelerini uygulayarak tasarlama becerisine sahip olma	3
5)	Mimarlık tarihi teorisi ve eleştirisinin gelişimini, tarihi çevrenin etki ve önemini kavrama yoluyla, sanat ve tasarım sorunlarını fark etme ve estetik farkındalığa sahip olma.	5
6)	Tarihi çevreyi tanıma ve koruma bilinci kazanma; tarihi anıtları ve yapıları belgeleme ve restorasyon projelerini hazırlamak için gerekli temel teknikleri kavrama	5
7)	Fiziksel çevre ile insan arasındaki etkileşimi, farklı kültürleri, çocukları, yaşlıları, engellileri karakterize eden gereksinim, istek, davranış kalıplarını anlayabilme ve onlara uygun bina ve çevre tasarımı becerisini kazanma	3
8)	Bina tasarımında taşıyıcı strüktür, yapı kabuğu sistemleri, yapı güvenliği ve bina servis sistemlerini, yapı malzemeleri ve bileşenlerinin uygulamalarıyla ilgili ilke ve standartlarını anlayarak, tasarıma entegre etme becerisine sahip olma	4
9)	Çevresel sistemlerin temel ilkelerini kavrama, küresel bağlamda doğal ve yapay kaynakların korunması için, sürdürülebilir mimari tasarım stratejileri geliştirme becerisine sahip olma	3
10)	Kamu sağlığı, güvenliği ve refahı için mülkiyet hakları, imar ve iskân yönetmelikleri, kullanıcı hakları gibi mimari çalışmaları etkileyen konularda, mimarın etik ve mesleki yasal sorumluluklarını kavrayabilme	2
11)	Geniş kapsamlı programı olan bir mimari projeyi şematik tasarım aşamasından detaylı sistem geliştirme aşamasına kadar geliştirme ve değerlendirme becerisi	1
12)	Bireysel yetenekleri arttırıcı farklı rolleri teşhis etme ve üstlenme yolu ile tasarım ekibinin bir üyesi olarak ve diğer ortamlarda başarı ile birlikte çalışma becerisi kazanma	5

Ölçme ve Değerlendirme

Yarıyıl İçi Çalışmaları	Aktivite Sayısı	Katkı Payı
Toplam		%
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI		% 0
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI		%
Toplam		%