Tıbbi Laboratuvar Teknikleri
Önlisans TYYÇ: 5. Düzey QF-EHEA: Kısa Düzey EQF-LLL: 5. Düzey

Ders Genel Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu: VCH101
Ders İsmi: Mesleki Sorumluluk ve Etik
Ders Yarıyılı: Güz
Ders Kredileri:
Teorik Pratik Laboratuvar AKTS
1 0 0 2
Öğretim Dili: Turkish
Ders Koşulu:
Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?: Hayır
Dersin Türü: Zorunlu
Dersin Seviyesi:
Önlisans TYYÇ:5. Düzey QF-EHEA:Kısa Düzey EQF-LLL:5. Düzey
Dersin Veriliş Şekli: E-Öğrenme
Dersin Koordinatörü: Öğr.Gör. FİLİZ ÜRKMEZ BERRAK
Dersi Veren(ler): Dr. Öğr. Üyesi KADRİYE SÖNMEZ
Öğr.Gör. ÜMRAN GÖRÜGEN
Öğr.Gör. FEHMİ ALMALI
Öğr.Gör. CANAN ARSLAN
Dr. Öğr. Üyesi MERVE BALLI YÜKSEL
Öğr.Gör. ÖMER FARUK YILMAZ
Öğr.Gör. HARİKA ATA
Öğr.Gör. BÜŞRA KELEŞ
Öğr.Gör. VARUJAN YÜCECAN
Dr. Öğr. Üyesi YUSUF ZİYA KUMCUOĞLU
Öğr.Gör. ÖZLEM KORUK
Dr. Öğr. Üyesi ESRA YURTSEV
Öğr.Gör. ERTUĞRUL GENÇTÜRK
Dersin Yardımcıları:

Dersin Amaç ve İçeriği

Dersin Amacı: Bu dersin amacı öğrencinin günlük hayatta ve mesleğini icra ederken ahlaki ve mesleki etik ilkelere uygun davranması ve mesleki görev sorumluluklarının bilincinde olarak çalışma hayatını sürdürmesine katkı sağlamaktır.
Dersin İçeriği: Etik ve Ahlak Kavramları, Ahlakın Oluşumunda Rol Oynayan Faktörler, Etik-Toplum İlişkisi, Etik Değerlere Uygun Davranışların Sonuçları, Etik İlkeler
Etik Olmayan Davranışların Sonuçları, Etik Sorun Çözme
Meslek nedir? Meslek ilkeleri nelerdir,Tıp etiğinde temel kavramlar
Sağlık meslekleri etiği ilkeleri, Etik sorunlar, etik karar verme etik sorun çözme
Etik ve Sağlık İlişkisi, Sağlık Politikaları
Sağlık İle İlgili Yasal Düzenlemeler, Tıp ve Sağlıkla İlgili Ulusal ve Uluslararası Yazılı Etik Kurallar (Kodlar), Sağlık Sektöründe Ortaya Çıkan Etik Sorunlar
İletişim becerileri, Ekip ve ekip çalışması, Aydınlatılmış onam,
Dünyada ve Türkiye de hasta hakları
Hasta Hakları

Öğrenme Çıktıları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
Öğrenme Çıktıları
1 - Bilgi
Kuramsal - Olgusal
1) Etik ve Ahlak kavramlarını ve toplumla ilişkisini tanımlayabilme
2) Meslek ve meslek ilkelerini açıklayabilme
3) Sağlık meslekleri etiği ve Tıp etiği ilkelerini açıklayabilme
4) Sağlık politikaları ve sağlıkla ilgili yasal düzenlemeleri açıklayabilme
5) Aydınlatılmış onam ın nasıl alınması gerektiğini öğrenme
6) Hasta haklarını bilme bunlara uygun davranış geliştirme becerisi kazanma
2 - Beceriler
Bilişsel - Uygulamalı
3 - Yetkinlikler
İletişim ve Sosyal Yetkinlik
1) Etik ilkeler ve etik olmayan davranışların sonuçlarını bilir
2) Ekip çalışmasını ve sağlık ekibi üyelerini açıklayabilme
Öğrenme Yetkinliği
Alana Özgü Yetkinlik
Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği

Ders Akış Planı

Hafta Konu Ön Hazırlık
1) Etik ve Ahlak Kavramları Nesrin Çobanoğlu, Kuramsal tıp ve Uygulama Etiği, Eflatun yayınevi,2009 Mehmet Özden, Tıbbi Etik ve Meslek tarihi, Ayrıntı basımevi,2013 1. Basım Hüseyin Ali Kutlu, Meslek Etiği,Atlas,2020 6.basım Menşure Kolçak, Meslek Etiği,Ekin Kitabevi, 2018, 4. Baskı Ayşegül Demirhan Erdemir, Tıpta Etik ve Deontoloji, Nobel Tıp Kitabevleri,2011 Megep modüller 2011, Sağlık bakanlığı Resmi gazete
2) Ahlakın Oluşumunda Rol Oynayan Faktörler Etik-Toplum İlişkisi Etik Değerlere Uygun Davranışların Sonuçları Nesrin Çobanoğlu, Kuramsal tıp ve Uygulama Etiği,Eflatun yayınevi,2009 Mehmet Özden, Tıbbi Etik ve Meslek tarihi, Ayrıntı basımevi,2013 1. Basım Hüseyin Ali Kutlu, Meslek Etiği,Atlas,2020 6.basım Menşure Kolçak, Meslek Etiği,Ekin Kitabevi, 2018, 4. Baskı Ayşegül Demirhan Erdemir, Tıpta Etik ve Deontoloji, Nobel Tıp Kitabevleri,2011 Megep modüller 2011, Sağlık bakanlığı Resmi gazete
3) Etik İlkeler Etik Olmayan Davranışların Sonuçları Etik Sorun Çözme Nesrin Çobanoğlu, Kuramsal tıp ve Uygulama Etiği,Eflatun yayınevi,2009 Mehmet Özden, Tıbbi Etik ve Meslek tarihi, Ayrıntı basımevi,2013 1. Basım Hüseyin Ali Kutlu, Meslek Etiği,Atlas,2020 6.basım Menşure Kolçak, Meslek Etiği,Ekin Kitabevi, 2018, 4. Baskı Ayşegül Demirhan Erdemir, Tıpta Etik ve Deontoloji, Nobel Tıp Kitabevleri,2011 Megep modüller 2011, Sağlık bakanlığı Resmi gazete
4) Meslek nedir? Meslek ilkeleri nelerdir Nesrin Çobanoğlu, Kuramsal tıp ve Uygulama Etiği,Eflatun yayınevi,2009 Mehmet Özden, Tıbbi Etik ve Meslek tarihi, Ayrıntı basımevi,2013 1. Basım Hüseyin Ali Kutlu, Meslek Etiği,Atlas,2020 6.basım Menşure Kolçak, Meslek Etiği,Ekin Kitabevi, 2018, 4. Baskı Ayşegül Demirhan Erdemir, Tıpta Etik ve Deontoloji, Nobel Tıp Kitabevleri,2011 Megep modüller 2011, Sağlık bakanlığı Resmi gazete
5) Tıp etiğinde temel kavramlar Nesrin Çobanoğlu, Kuramsal tıp ve Uygulama Etiği,Eflatun yayınevi,2009 Mehmet Özden, Tıbbi Etik ve Meslek tarihi, Ayrıntı basımevi,2013 1. Basım Hüseyin Ali Kutlu, Meslek Etiği,Atlas,2020 6.basım Menşure Kolçak, Meslek Etiği,Ekin Kitabevi, 2018, 4. Baskı Ayşegül Demirhan Erdemir, Tıpta Etik ve Deontoloji, Nobel Tıp Kitabevleri,2011 Megep modüller 2011, Sağlık bakanlığı Resmi gazete
6) Sağlık meslekleri etiği ilkeleri Nesrin Çobanoğlu, Kuramsal tıp ve Uygulama Etiği,Eflatun yayınevi,2009 Mehmet Özden, Tıbbi Etik ve Meslek tarihi, Ayrıntı basımevi,2013 1. Basım Hüseyin Ali Kutlu, Meslek Etiği,Atlas,2020 6.basım Menşure Kolçak, Meslek Etiği,Ekin Kitabevi, 2018, 4. Baskı Ayşegül Demirhan Erdemir, Tıpta Etik ve Deontoloji, Nobel Tıp Kitabevleri,2011 Megep modüller 2011, Sağlık bakanlığı Resmi gazete
7) Etik sorunlar, etik karar verme etik sorun çözme Nesrin Çobanoğlu, Kuramsal tıp ve Uygulama Etiği,Eflatun yayınevi,2009 Mehmet Özden, Tıbbi Etik ve Meslek tarihi, Ayrıntı basımevi,2013 1. Basım Hüseyin Ali Kutlu, Meslek Etiği,Atlas,2020 6.basım Menşure Kolçak, Meslek Etiği,Ekin Kitabevi, 2018, 4. Baskı Ayşegül Demirhan Erdemir, Tıpta Etik ve Deontoloji, Nobel Tıp Kitabevleri,2011 Megep modüller 2011, Sağlık bakanlığı Resmi gazete
8) Etik ve Sağlık İlişkisi ara sınav Nesrin Çobanoğlu, Kuramsal tıp ve Uygulama Etiği,Eflatun yayınevi,2009 Mehmet Özden, Tıbbi Etik ve Meslek tarihi, Ayrıntı basımevi,2013 1. Basım Hüseyin Ali Kutlu, Meslek Etiği,Atlas,2020 6.basım Menşure Kolçak, Meslek Etiği,Ekin Kitabevi, 2018, 4. Baskı Ayşegül Demirhan Erdemir, Tıpta Etik ve Deontoloji, Nobel Tıp Kitabevleri,2011 Megep modüller 2011, Sağlık bakanlığı Resmi gazete
9) Sağlık Politikaları Sağlık Kültürü Sağlık İle İlgili Yasal Düzenlemeler Nesrin Çobanoğlu, Kuramsal tıp ve Uygulama Etiği,Eflatun yayınevi,2009 Mehmet Özden, Tıbbi Etik ve Meslek tarihi, Ayrıntı basımevi,2013 1. Basım Hüseyin Ali Kutlu, Meslek Etiği,Atlas,2020 6.basım Menşure Kolçak, Meslek Etiği,Ekin Kitabevi, 2018, 4. Baskı Ayşegül Demirhan Erdemir, Tıpta Etik ve Deontoloji, Nobel Tıp Kitabevleri,2011 Megep modüller 2011, Sağlık bakanlığı Resmi gazete
10) Tıp ve Sağlıkla İlgili Ulusal ve Uluslararası Yazılı Etik Kurallar (Kodlar) Nesrin Çobanoğlu, Kuramsal tıp ve Uygulama Etiği,Eflatun yayınevi,2009 Mehmet Özden, Tıbbi Etik ve Meslek tarihi, Ayrıntı basımevi,2013 1. Basım Hüseyin Ali Kutlu, Meslek Etiği,Atlas,2020 6.basım Menşure Kolçak, Meslek Etiği,Ekin Kitabevi, 2018, 4. Baskı Ayşegül Demirhan Erdemir, Tıpta Etik ve Deontoloji, Nobel Tıp Kitabevleri,2011 Megep modüller 2011, Sağlık bakanlığı Resmi gazete
11) Sağlık Sektöründe Ortaya Çıkan Etik Sorunlar Quiz Nesrin Çobanoğlu, Kuramsal tıp ve Uygulama Etiği,Eflatun yayınevi,2009 Mehmet Özden, Tıbbi Etik ve Meslek tarihi, Ayrıntı basımevi,2013 1. Basım Hüseyin Ali Kutlu, Meslek Etiği,Atlas,2020 6.basım Menşure Kolçak, Meslek Etiği,Ekin Kitabevi, 2018, 4. Baskı Ayşegül Demirhan Erdemir, Tıpta Etik ve Deontoloji, Nobel Tıp Kitabevleri,2011 Megep modüller 2011, Sağlık bakanlığı Resmi gazete
12) İletişim becerileri, Ekip ve ekip çalışması Nesrin Çobanoğlu, Kuramsal tıp ve Uygulama Etiği,Eflatun yayınevi,2009 Mehmet Özden, Tıbbi Etik ve Meslek tarihi, Ayrıntı basımevi,2013 1. Basım Hüseyin Ali Kutlu, Meslek Etiği,Atlas,2020 6.basım Menşure Kolçak, Meslek Etiği,Ekin Kitabevi, 2018, 4. Baskı Ayşegül Demirhan Erdemir, Tıpta Etik ve Deontoloji, Nobel Tıp Kitabevleri,2011 Megep modüller 2011, Sağlık bakanlığı Resmi gazete
13) Aydınlatılmış onam Nesrin Çobanoğlu, Kuramsal tıp ve Uygulama Etiği,Eflatun yayınevi,2009 Mehmet Özden, Tıbbi Etik ve Meslek tarihi, Ayrıntı basımevi,2013 1. Basım Hüseyin Ali Kutlu, Meslek Etiği,Atlas,2020 6.basım Menşure Kolçak, Meslek Etiği,Ekin Kitabevi, 2018, 4. Baskı Ayşegül Demirhan Erdemir, Tıpta Etik ve Deontoloji, Nobel Tıp Kitabevleri,2011 Megep modüller 2011, Sağlık bakanlığı Resmi gazete
14) Dünyada ve Türkiye de hasta hakları Hasta Hakları Nesrin Çobanoğlu, Kuramsal tıp ve Uygulama Etiği,Eflatun yayınevi,2009 Mehmet Özden, Tıbbi Etik ve Meslek tarihi, Ayrıntı basımevi,2013 1. Basım Hüseyin Ali Kutlu, Meslek Etiği,Atlas,2020 6.basım Menşure Kolçak, Meslek Etiği,Ekin Kitabevi, 2018, 4. Baskı Ayşegül Demirhan Erdemir, Tıpta Etik ve Deontoloji, Nobel Tıp Kitabevleri,2011 Megep modüller 2011, Sağlık bakanlığı Resmi gazete
15) final sınavı

Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar: Nesrin Çobanoğlu, Kuramsal tıp ve Uygulama Etiği,Eflatun yayınevi,2009
Mehmet Özden, Tıbbi Etik ve Meslek tarihi, Ayrıntı basımevi,2013 1. Basım
Hüseyin Ali Kutlu, Meslek Etiği,Atlas,2020 6.basım
Menşure Kolçak, Meslek Etiği,Ekin Kitabevi, 2018, 4. Baskı
Ayşegül Demirhan Erdemir, Tıpta Etik ve Deontoloji, Nobel Tıp Kitabevleri,2011
Megep modüller 2011,
Sağlık bakanlığı
Resmi gazete
Diğer Kaynaklar: Nesrin Çobanoğlu, Theoretical Medicine and Practice Ethics,Eflatun Publishing House,2009
Mehmet Özden, Medical Ethics and Professional History, Details Press, 2013 1st Edition
Hüseyin Ali Kutlu, Professional Ethics, Atlas, 2020 6th ed.
Menşure Kolçak, Professional Ethics, Ekin Bookstore, 2018, 4th Edition
Ayşegül Demirhan Erdemir, Ethics in Medicine and Deontology, Nobel Medicine Bookstores, 2011
Megep modules 2011,
Ministry of Health
Official newspaper

Ders - Program Öğrenme Kazanım İlişkisi

Ders Öğrenme Kazanımları

1

3

4

5

6

8

2

7

Program Kazanımları
2) Laboratuvar güvenliği ve laboratuvarda uyulması gereken kurallar hakkında bilgi sahibi olma, laboratuvarda oluşabilecek riskleri belirleyebilme ve bunlara karşı önlem alabilme, güvenli laboratuvar ortamı oluşturabilme becerisine sahiptir.
3) Tıbbi laboratuvar testleri için uygun örnek alımı ve transferi hakkında bilgi sahibi olmak, örnek kabul ve red kriterlerini uygulayabilme, temel testleri yapabilme becerisine sahiptir.
4) Laboratuvar kimyası ve hesaplama bilgisine, analiz çözeltisi hazırlayabilme becerisine sahiptir.
5) Tıbbi laboratuvar testlerinin vücut sistemleri, yapı ve fonksiyonları ile olan ilişkilerini bilme, bunları mikroorganizmalarla ilişkilendirebilme bilgi ve becerisine sahiptir.
6) Tıbbi laboratuvar uygulamalarında çevre sağlığı ve atık yönetimi ile ilgili bilgi sahibi olma ve gerekli tedbirleri uygulayabilme becerisine sahiptir.
7) Bir yabancı dili orta seviyede bilme ve mesleki uygulamalarda kullanabilme becerisine sahiptir.
8) Bilimsel ve teknolojik gelişmelere, öğrenmeye açıktır.
9) Mesleğini en iyi şekilde yapacak bilgi ve beceriye ulaşmayı amaç edinir ve mesleki gelişimini sağlayacak donanıma sahip olur.
10) Laboratuvarda kullanılan cihazlar, aletler ve malzemeler hakkında bilgi sahibi olma, bunları uygun olarak kullanabilme, bakım ve temizliğini yapabilme becerisine sahiptir .
11) Test öncesi örnek hazırlama işlemlerini yapabilme, preparat hazırlayabilme, mikroskop kullanma ve mikroorganizmaların ekimini yapabilme becerisine sahiptir.
12) Sterilizasyon - Dezenfeksiyon bilgisine ve bunları uygulayabilme becerisine sahiptir.
13) Tıbbi laboratuvarın işleyişi ve yönetimi hakkında bilgi sahibi olma ve uygulamaları yürütebilme becerisine sahiptir.
14) Acil durumlarda ilk yardım uygulayabilme, temel yaşam desteği sağlayabilme, hasta ve yaralıları taşıyabilme bilgisine sahiptir.
15) Sözlü ve yazılı etkili iletişim kurabilme ve ekip çalışması yapabilme becerisine sahiptir.
16) Hasta hakları konusunda bilgi sahibi olma, etik ve ahlak kavramlarını, meslek etiği kurallarını bilme ve uygulayabilme yetisi kazanır.
17) Mesleğini en iyi şekilde uygulamakla birlikte, kişisel ve toplumsal gelişime katkı sağlayacak sosyal ve kültürel bilgiye sahip olmayı amaç edinir.
18) Tıbbi laboratuvar testleri sırasında ortaya çıkabilecek hataları ve onları düzeltme bilgi ve becerisine sahiptir.

Ders - Öğrenme Kazanımı İlişkisi

Etkisi Yok 1 En Düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 En Yüksek
           
Dersin Program Kazanımlarına Etkisi Katkı Payı
2) Laboratuvar güvenliği ve laboratuvarda uyulması gereken kurallar hakkında bilgi sahibi olma, laboratuvarda oluşabilecek riskleri belirleyebilme ve bunlara karşı önlem alabilme, güvenli laboratuvar ortamı oluşturabilme becerisine sahiptir. 2
3) Tıbbi laboratuvar testleri için uygun örnek alımı ve transferi hakkında bilgi sahibi olmak, örnek kabul ve red kriterlerini uygulayabilme, temel testleri yapabilme becerisine sahiptir.
4) Laboratuvar kimyası ve hesaplama bilgisine, analiz çözeltisi hazırlayabilme becerisine sahiptir.
5) Tıbbi laboratuvar testlerinin vücut sistemleri, yapı ve fonksiyonları ile olan ilişkilerini bilme, bunları mikroorganizmalarla ilişkilendirebilme bilgi ve becerisine sahiptir.
6) Tıbbi laboratuvar uygulamalarında çevre sağlığı ve atık yönetimi ile ilgili bilgi sahibi olma ve gerekli tedbirleri uygulayabilme becerisine sahiptir.
7) Bir yabancı dili orta seviyede bilme ve mesleki uygulamalarda kullanabilme becerisine sahiptir.
8) Bilimsel ve teknolojik gelişmelere, öğrenmeye açıktır.
9) Mesleğini en iyi şekilde yapacak bilgi ve beceriye ulaşmayı amaç edinir ve mesleki gelişimini sağlayacak donanıma sahip olur. 3
10) Laboratuvarda kullanılan cihazlar, aletler ve malzemeler hakkında bilgi sahibi olma, bunları uygun olarak kullanabilme, bakım ve temizliğini yapabilme becerisine sahiptir .
11) Test öncesi örnek hazırlama işlemlerini yapabilme, preparat hazırlayabilme, mikroskop kullanma ve mikroorganizmaların ekimini yapabilme becerisine sahiptir.
12) Sterilizasyon - Dezenfeksiyon bilgisine ve bunları uygulayabilme becerisine sahiptir.
13) Tıbbi laboratuvarın işleyişi ve yönetimi hakkında bilgi sahibi olma ve uygulamaları yürütebilme becerisine sahiptir.
14) Acil durumlarda ilk yardım uygulayabilme, temel yaşam desteği sağlayabilme, hasta ve yaralıları taşıyabilme bilgisine sahiptir.
15) Sözlü ve yazılı etkili iletişim kurabilme ve ekip çalışması yapabilme becerisine sahiptir. 3
16) Hasta hakları konusunda bilgi sahibi olma, etik ve ahlak kavramlarını, meslek etiği kurallarını bilme ve uygulayabilme yetisi kazanır. 5
17) Mesleğini en iyi şekilde uygulamakla birlikte, kişisel ve toplumsal gelişime katkı sağlayacak sosyal ve kültürel bilgiye sahip olmayı amaç edinir. 3
18) Tıbbi laboratuvar testleri sırasında ortaya çıkabilecek hataları ve onları düzeltme bilgi ve becerisine sahiptir.

Ölçme ve Değerlendirme

Yarıyıl İçi Çalışmaları Aktivite Sayısı Katkı Payı
Ara Sınavlar 2 % 20
Final 1 % 80
Toplam % 100
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI % 20
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI % 80
Toplam % 100