| Dersin Amacı: |
Osmanlı İmparatorluğu'nun yıkılmasının ardından Türkiye Cumhuriyeti, modernleşmenin tarihsel deneyimi ile şekillenen ulus-devletin laik ve üniter yapısı üzerine kurulmuştur. Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk, bu yapının geliştirilmesinde kilit bir figür olmuştur. Atatürk, Türk Devrimi'ni Türkiye'de bir ulus-devlet, modernite ve laiklik kurmak için bir fırsat olarak görmüş ve Kemalist Düşünce'nin genç nesiller için değerli bir eğitim aracı olabileceğine inanmıştır. Öğrencilerin aldığı dersler, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu tarafından oluşturulan Türk Devrimi'nin temel ilkelerine dayanmaktadır. Bu ilkeler akıl ve bilime dayanmakta ve çağdaş normların ulusal ilkelerine göre uyarlanmaktadır.
Dersler, öğrencilere ülke düzeyinde çağdaş sorunları çözmek için ihtiyaç duydukları bilgi ve becerileri kazandırmayı amaçlamaktadır. Ayrıca öğrencilerin çevrelerindeki dünyayı anlamalarına ve onu analiz etme becerisi kazanmalarına yardımcı olur.
|
| Dersin İçeriği: |
Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşuna paralel olarak gerçekleşen Türk Devrimi, Türk tarihinde belirleyici bir an olmuştur. Türk imparatorluk geçmişini şekillendiren ve Türk toplumunu çağdaş ulus-devletler ve değerler sistemi düzeyinde değerlendiren bir devrimdir. Ulus-devletin belirleyici anları 1908 Devrimi, 1914-1918, 1918-1922 ve 1923-60 dönemleridir. Modern Türk ulus-devleti doğmuştur. Türk siyasal ve toplumsal sisteminin devlet çerçevesinde yeniden yapılanması gerçekleşmiştir. Sistem bir bütün olarak, sosyal, ekonomik ve kültürel değişim olgularının boyutu ve siyasi uygulamalarıyla şekillenen önemli değişimler geçirmiştir. Bu dönüşüm, iç ve dış siyasi olayların yanı sıra tüm aktörlerin düşünce ve faaliyetlerinin merceğinden analiz edilmiştir. Bu tarihsel süreç, bugün gördüğümüz çağdaş Türk toplumunu şekillendirmiş ve aynı zamanda Türk siyaseti için zorluklar ortaya çıkarmıştır.
|
| Hafta |
Konu |
Ön Hazırlık |
| 1) |
20. yüzyıl tarihinin ana hatları |
Eric Hobsbawm, Kısa 20 Yüzyıl: Aşırılıklar Çağı, s. 13-31 |
| 2) |
Siyasal Yaşam 1923-1945 |
Çağdaş Türkiye 1908-1980, s. 85-154 |
| 3) |
Atatürk İlkelerinin ve Cumhuriyet ideolojisinin oluşumu |
Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, c.1 s. 86-88 |
| 4) |
1923-1950 arası toplumsal & kültürel dönüşüm |
Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce: Modernleşme ve Batıcılık, s.382-402 |
| 5) |
1923-1945 arası Türkiye’de ekonomi |
Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, c.2 s. 412-418 |
| 6) |
1923-1950 arası Türkiye’de dış siyaset |
Erik Jan Zürcher, Modernleşen Türkiye’nin Tarihi, s. 291-298 |
| 7) |
1945-1950: Türkiye’de çok partili siyasal hayata geçiş |
Eray Yılmaz, İmparatorluktan Ulus Devlete Türkiye Tarihi, s. 265-270 |
| 8) |
Vize Sınavı |
Yok |
| 9) |
1950-1960 arası Demokrat Parti iktidarı: Siyasî Gelişmeler |
Erik Jan Zürcher, Modernleşen Türkiye’nin Tarihi, s. 321-350 |
| 10) |
1960 – 1980 arası Türkiye’de siyaset |
Feroz Ahmad, Bir Kimlik Peşinde Türkiye, s.147-182. |
| 11) |
1960-1980 arasında Türkiye’de Ekonomik Gelişme ve Toplumsal Değişme |
Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, c.4 s. 1065-1073 |
| 12) |
1980 darbesi ve neo-liberalizmin yükselişi |
Feroz Ahmad, Bir Kimlik Peşinde Türkiye, s. 185-198 |
| 13) |
Türkiye’de Anayasalar |
Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, c.1 s. 18-54 |
| 14) |
Genel Tekrar |
Yok |
| 15) |
Final Sınavı |
Yok |
| Ders Notları / Kitaplar: |
Yok |
| Diğer Kaynaklar: |
Eric Hobsbawm, Kısa 20 Yüzyıl: Aşırılıklar Çağı, İstanbul: Everest Yayınları, 2006.
Erik Jan Zürcher, Modernleşen Türkiye'nin Tarihi, İstanbul: İletişim Yayınları, 1993.
Eray Yılmaz, İmparatorluktan Ulus Devlete Türkiye Tarihi, İstanbul: Efe Akademi, 2021.
Feroz Ahmad, Bir Kimlik Peşinde Türkiye, İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2007.
Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, İstanbul: İletişim Yayınları, 1983.
Çağdaş Türkiye 1908-1980 (Yayın Yönetmeni Sina Akşin), İstanbul: Cem Yayınevi, 2005.
Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce: Modernleşme ve Batıcılık, İstanbul: İletişim Yayınları, 2002.
Yüzyıl Biterken Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, İstanbul: İletişim Yayınları, 1995. |
İSTANBUL TOPKAPI ÜNİVERSİTESİ BİLGİ PAKETİ / DERS KATALOĞU
