Elektrik
Önlisans	TYYÇ: 5. Düzey	QF-EHEA: Kısa Düzey	EQF-LLL: 5. Düzey

Ders Genel Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu:

ELC108

Ders İsmi:

Trafo ve Doğru Akım Makinaları

Ders Yarıyılı:

Bahar

Ders Kredileri:

Teorik	Pratik	Laboratuvar	AKTS
1	2	0	4

Öğretim Dili:

Turkish

Ders Koşulu:

Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?:

Hayır

Dersin Türü:

Zorunlu

Dersin Seviyesi:

Önlisans

TYYÇ:5. Düzey

QF-EHEA:Kısa Düzey

EQF-LLL:5. Düzey

Dersin Veriliş Şekli:

Yüz yüze

Dersin Koordinatörü:

Öğr.Gör. EMİNE CEREN DOĞAN

Dersi Veren(ler):

Öğr.Gör. FEYZA TURAN

Dersin Yardımcıları:

Dersin Amaç ve İçeriği

Dersin Amacı:

Bu derste Trafo ve Doğru akım makinelerinin yapısını, çalışma prensibini, parçalarını, bağlantı ve çalışma şekillerinin öğretilmesi ve matematiksel olarak hesaplanması amaçlanmaktadır.

Dersin İçeriği:

İletken ve bobinde indüklenen elektromotor kuvveti (Emk) açıklamak için manyetizma ve indüksiyon prensibi, Doğru akım makinesinin yapısı, temel parçaları, fonksiyonları, çalışma prensibi ve çeşitleri, Doğru akım motorlarında Rotor reaksiyonu ve komütasyon, Doğru akım jeneratörlerinde uyarma, DC Şönt Motor, DC Serisi Motor, DC Kompund Motor, Bir DC Makinedeki Kayıplar (Bakır Kayıpları, Demir veya Çekirdek Kayıpları, Mekanik Kayıplar), Transformatör Tipleri, çalışma prensibi, trafo eşdeğer devre çizimi ve hesabı , Transformatörlerin serbest ve yük çalışma özellikleri, Üç fazlı transformatörün yapısı, Üç fazlı transformatörlerin yüksüz ve yüklü çalışma karakteristiği, Üç fazlı transformatörlerin bağlantı şekilleri, Transformatörün Verimliliği

Öğrenme Çıktıları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;

Öğrenme Çıktıları

1 - Bilgi
Kuramsal - Olgusal
1) Derse devam eden öğrenci bir iletkende veya bir bobinde Elektromotor kuvvetinin nasıl oluştuğunu öğrenir
2) DC Makinelerinin yapısını, çeşitlerini, çalışma prensibini, parçalarını öğrenir.
3) Doğru Akım Generatörlerinde Uyartım Şekilleri, Yabancı Uyartımlı Generatörler, Kendinden Uyartımlı Generatörler (Şönt Generatörler, Seri Generatörler, Kompund Generatörler), Doğru Akım Motorlarında Uyartım, DA Motorlarında Devir Yönünün Değiştirilmesi, DA Motorlarında Devir Sayısının Değiştirilmesini öğrenir.
4) Doğru Akım Motorlarında Endüvi Reaksiyonu ve Komütasyonu öğrenir Şönt ve Seri Motorların çalışma prensiplerini öğrenir.
5) Kompund motorları çalıştırarak karakteristiğini çıkarabilecektir.
6) DC Makinelerdeki kayıpları öğrenir ve kayıp yüzdelerini hesaplayabilir.
7) Trafoların tipini doğru bir şekilde belirler ve trafo hesabını yapabilir
8) Ara Sınav (Vize)
9) Transformatörlerin eşdeğer devre çizimlerini öğrenir ve problem çözümleri yapabilir.
10) Trafoların boş çalışma ve yüklü çalışma karakteristiğini öğrenir ve hesaplamaları yapabilir.
11) Üç fazlı transformatörlerin yapısını, çalışma şekillerini, çeşitlerini öğrenir.
12) Üç fazlı transformatörlerin boş çalışma ve yüklü çalışma karakteristiğini öğrenir ve hesaplamaları yapabilir.
13) Üç fazlı transformatörlerin bağlantı şekillerini öğrenir, hesaplamaları yapabilir.
14) Transformatörlerin verimlilik hesabını yapabilir.
2 - Beceriler
Bilişsel - Uygulamalı
3 - Yetkinlikler
İletişim ve Sosyal Yetkinlik
Öğrenme Yetkinliği
Alana Özgü Yetkinlik
Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği

Ders Akış Planı

Hafta	Konu	Ön Hazırlık
1)	İletken ve bobinde indüklenen elektromotor kuvveti (Emk) açıklamak için manyetizma ve indüksiyon prensibi, Doğru akım makinesinin yapısı, temel parçaları, fonksiyonları, çalışma prensibi ve çeşitleri,	Trafo ve Doğru Akım makineleri Ders Notları, MERGEN. A.Faik , KOÇABAŞ. Derya Ahmet, Elektrik Makineleri Doğru Akım Makineleri, Birsen Yayınevi, 2006, İstanbul ŞENOL. İbrahim, BEKİROĞLU. Nu,vd.,Elektrik Makineleri-I, Birsen Yayınevi, 2005, İstanbul
2)	Doğru akım makinelerinin (Generatör-Motor) yapısı, temel parçaları, fonksiyonları, çalışma prensibi ve çeşitleri,	Trafo ve Doğru Akım makineleri Ders Notları, MEGEP MERGEN. A.Faik , KOÇABAŞ. Derya Ahmet, Elektrik Makineleri Doğru Akım Makineleri, Birsen Yayınevi, 2006, İstanbul ŞENOL. İbrahim, BEKİROĞLU. Nu,vd.,Elektrik Makineleri-I, Birsen Yayınevi, 2005, İstanbul
3)	Doğru Akım Generatörlerinde Uyartım Şekilleri ,Yabancı Uyartımlı Generatörler, Kendinden Uyartımlı Generatörler (Şönt Generatörler, Seri Generatörler, Kompund Generatörler ), Doğru Akım Motorlarında Uyartım, DA Motorlarında Devir Yönünün Değiştirilmesi, DA Motorlarında Devir Sayısının Değiştirilmesi	Trafo ve Doğru Akım makineleri Ders Notları, MEGEP, MERGEN. A.Faik , KOÇABAŞ. Derya Ahmet, Elektrik Makineleri Doğru Akım Makineleri, Birsen Yayınevi, 2006, İstanbul ŞENOL. İbrahim, BEKİROĞLU. Nu,vd.,Elektrik Makineleri-I, Birsen Yayınevi, 2005, İstanbul
4)	Doğru Akım Motorlarında Endüvi Reaksiyonu ve Komütasyon, DC Şönt Motor, DC Seri Motor çalışma karakteristikleri	Trafo ve Doğru Akım makineleri Ders Notları,MEGEP MERGEN. A.Faik , KOÇABAŞ. Derya Ahmet, Elektrik Makineleri Doğru Akım Makineleri, Birsen Yayınevi, 2006, İstanbul ŞENOL. İbrahim, BEKİROĞLU. Nu,vd.,Elektrik Makineleri-I, Birsen Yayınevi, 2005, İstanbul
5)	DC Kompund Motor ve çalışma karakteristikleri	Trafo ve Doğru Akım makineleri Ders Notları, MEGEP MERGEN. A.Faik , KOÇABAŞ. Derya Ahmet, Elektrik Makineleri Doğru Akım Makineleri, Birsen Yayınevi, 2006, İstanbul ŞENOL. İbrahim, BEKİROĞLU. Nu,vd.,Elektrik Makineleri-I, Birsen Yayınevi, 2005, İstanbul
6)	Bir DC Makinedeki Kayıplar (Bakır Kayıpları, Demir veya Çekirdek Kayıpları, Mekanik Kayıplar)	Trafo ve Doğru Akım makineleri Ders Notları, MEGEP, MERGEN. A.Faik , KOÇABAŞ. Derya Ahmet, Elektrik Makineleri Doğru Akım Makineleri, Birsen Yayınevi, 2006, İstanbul ŞENOL. İbrahim, BEKİROĞLU. Nu,vd.,Elektrik Makineleri-I, Birsen Yayınevi, 2005, İstanbul
7)	Transformatör Tipleri, çalışma prensibi, trafo eşdeğer devre çizimi ve hesabı	Trafo ve Doğru Akım makineleri Ders Notları, MEGEP MERGEN. A.Faik , KOÇABAŞ. Derya Ahmet, Elektrik Makineleri Doğru Akım Makineleri, Birsen Yayınevi, 2006, İstanbul ŞENOL. İbrahim, BEKİROĞLU. Nu,vd.,Elektrik Makineleri-I, Birsen Yayınevi, 2005, İstanbul
8)	Ara Sınav (Vize)
9)	Transformatör eşdeğer devre çizimi ve hesabı, Örnek Soru Çözümü	Trafo ve Doğru Akım makineleri Ders Notları, MEGEP MERGEN. A.Faik , KOÇABAŞ. Derya Ahmet, Elektrik Makineleri Doğru Akım Makineleri, Birsen Yayınevi, 2006, İstanbul ŞENOL. İbrahim, BEKİROĞLU. Nu,vd.,Elektrik Makineleri-I, Birsen Yayınevi, 2005, İstanbul
10)	Transformatörlerin boş ve yüklü çalışma karakteristiği	Trafo ve Doğru Akım makineleri Ders Notları, MEGEP, MERGEN. A.Faik , KOÇABAŞ. Derya Ahmet, Elektrik Makineleri Doğru Akım Makineleri, Birsen Yayınevi, 2006, İstanbul ŞENOL. İbrahim, BEKİROĞLU. Nu,vd.,Elektrik Makineleri-I, Birsen Yayınevi, 2005, İstanbul
11)	Üç fazlı transformatörün yapısı	Trafo ve Doğru Akım makineleri Ders Notları, MEGEP MERGEN. A.Faik , KOÇABAŞ. Derya Ahmet, Elektrik Makineleri Doğru Akım Makineleri, Birsen Yayınevi, 2006, İstanbul ŞENOL. İbrahim, BEKİROĞLU. Nu,vd.,Elektrik Makineleri-I, Birsen Yayınevi, 2005, İstanbul
12)	Üç fazlı transformatörlerin yüksüz ve yüklü çalışma karakteristiği	Trafo ve Doğru Akım makineleri Ders Notları, MEGEP, MERGEN. A.Faik , KOÇABAŞ. Derya Ahmet, Elektrik Makineleri Doğru Akım Makineleri, Birsen Yayınevi, 2006, İstanbul ŞENOL. İbrahim, BEKİROĞLU. Nu,vd.,Elektrik Makineleri-I, Birsen Yayınevi, 2005, İstanbul
13)	Üç fazlı transformatörlerin bağlantı şekilleri,	Trafo ve Doğru Akım makineleri Ders Notları, MEGEP MERGEN. A.Faik , KOÇABAŞ. Derya Ahmet, Elektrik Makineleri Doğru Akım Makineleri, Birsen Yayınevi, 2006, İstanbul ŞENOL. İbrahim, BEKİROĞLU. Nu,vd.,Elektrik Makineleri-I, Birsen Yayınevi, 2005, İstanbul
14)	Transformatörün Verimliliği	Trafo ve Doğru Akım makineleri Ders Notları, MEGEP MERGEN. A.Faik , KOÇABAŞ. Derya Ahmet, Elektrik Makineleri Doğru Akım Makineleri, Birsen Yayınevi, 2006, İstanbul ŞENOL. İbrahim, BEKİROĞLU. Nu,vd.,Elektrik Makineleri-I, Birsen Yayınevi, 2005, İstanbul
15)	Final Sınavı

Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar:	Mail Atılmaktadır.
Diğer Kaynaklar:	Trafo ve Doğru Akım makineleri Ders Notları, MERGEN. A.Faik , KOÇABAŞ. Derya Ahmet, Elektrik Makineleri Doğru Akım Makineleri, Birsen Yayınevi, 2006, İstanbul ŞENOL. İbrahim, BEKİROĞLU. Nu,vd.,Elektrik Makineleri-I, Birsen Yayınevi, 2005, İstanbul

Ders - Program Öğrenme Kazanım İlişkisi

Ders Öğrenme Kazanımları	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14
Program Kazanımları
1) Elektrik-Elektronik devre ve bileşenlerinin temel ilke ve prensiplerini öğrenmenin yanı sıra, çeşitli devre çözümleri için gerekli olan yöntemleri öğrenir.
2) Elektrik ve Manyetizma ile ilgili temel düzeydeki gerekli teorik bilgiye ve bu bilgiyi kullanabilmesi için gerekli olan matematiksel bilgiye sahip olur.
4) Bilgisayar destekli tesisat projeleri çizebilir. Elektrik tesisat projelerini okur, düzenler ve çizer. Proje için gerekli malzeme ve teçhizatın miktar ve niteliklerini tespit edebilir. İlgili yönetmelikler ile ulusal ve uluslararası standartları bilir ve uygular.
5) Endüstride kullanılan elektrik makinelerinin temel makine parametrelerini, çalışma prensiplerini, karakteristik özelliklerini bilir, bu makineleri sınıflandırabilir ve sektörde ihtiyaç duyulan alana göre makine seçimi yapabilir.
6) Elektrik enerjisinin üretim yöntemlerini, iletimi ve dağıtımını , iletimi ve dağıtımı aşamasında karşılaşabileceği muhtemel problemleri ve bu problemlere karşı hangi ekipmanlar ile nasıl müdahale etmesi gerektiğini bilir.
7) Bireysel proje geliştirme bilinci ve bir grup çalışmasında ekip üyeleri arasında kendisine düşen görevleri yerine getirme bilinci kazanır.
8) Çalışma hayatında karşılaşabileceği sorunları tanıyabilme, yorumlayabilme ve çözüm üretebilme becerisini kazanır.
9) Dünyadaki teknolojik gelişmeleri takip edebilecek ve meslektaşları ile iletişim kurabilecek seviyede İngilizce dilini kullanabilirler.
10) Temel düzeyde bilgisayar kullanımı bilgisine sahip olur. Kendi meslek alanı ile ilgili bilgisayar destekli sunum yapabilme kabiliyeti kazanır.
11) İş güvenliği, iş kazaları ve işçi sağlığı ile ilgili gerekli bilgilere sahip olma ve uygulama bilinci kazanır.
12) Bilim ve teknolojik yenilikleri takip edebilme bilinci kazanır.
13) Düşüncelerini özgür bir şekilde ifade edebilirler. Yazılı ve sözlü olarak anlatım becerisi kazanmanın yanı sıra, doğru ve etkili iletişim kurma tekniklerini öğrenirler. Yaşadığı toplumun tarihsel ve kültürel birikimine sahip olur.

Ders - Öğrenme Kazanımı İlişkisi

Etkisi Yok	1 En Düşük	2 Düşük	3 Orta	4 Yüksek	5 En Yüksek

	Dersin Program Kazanımlarına Etkisi	Katkı Payı
1)	Elektrik-Elektronik devre ve bileşenlerinin temel ilke ve prensiplerini öğrenmenin yanı sıra, çeşitli devre çözümleri için gerekli olan yöntemleri öğrenir.
2)	Elektrik ve Manyetizma ile ilgili temel düzeydeki gerekli teorik bilgiye ve bu bilgiyi kullanabilmesi için gerekli olan matematiksel bilgiye sahip olur.
4)	Bilgisayar destekli tesisat projeleri çizebilir. Elektrik tesisat projelerini okur, düzenler ve çizer. Proje için gerekli malzeme ve teçhizatın miktar ve niteliklerini tespit edebilir. İlgili yönetmelikler ile ulusal ve uluslararası standartları bilir ve uygular.
5)	Endüstride kullanılan elektrik makinelerinin temel makine parametrelerini, çalışma prensiplerini, karakteristik özelliklerini bilir, bu makineleri sınıflandırabilir ve sektörde ihtiyaç duyulan alana göre makine seçimi yapabilir.
6)	Elektrik enerjisinin üretim yöntemlerini, iletimi ve dağıtımını , iletimi ve dağıtımı aşamasında karşılaşabileceği muhtemel problemleri ve bu problemlere karşı hangi ekipmanlar ile nasıl müdahale etmesi gerektiğini bilir.
7)	Bireysel proje geliştirme bilinci ve bir grup çalışmasında ekip üyeleri arasında kendisine düşen görevleri yerine getirme bilinci kazanır.
8)	Çalışma hayatında karşılaşabileceği sorunları tanıyabilme, yorumlayabilme ve çözüm üretebilme becerisini kazanır.
9)	Dünyadaki teknolojik gelişmeleri takip edebilecek ve meslektaşları ile iletişim kurabilecek seviyede İngilizce dilini kullanabilirler.
10)	Temel düzeyde bilgisayar kullanımı bilgisine sahip olur. Kendi meslek alanı ile ilgili bilgisayar destekli sunum yapabilme kabiliyeti kazanır.
11)	İş güvenliği, iş kazaları ve işçi sağlığı ile ilgili gerekli bilgilere sahip olma ve uygulama bilinci kazanır.
12)	Bilim ve teknolojik yenilikleri takip edebilme bilinci kazanır.
13)	Düşüncelerini özgür bir şekilde ifade edebilirler. Yazılı ve sözlü olarak anlatım becerisi kazanmanın yanı sıra, doğru ve etkili iletişim kurma tekniklerini öğrenirler. Yaşadığı toplumun tarihsel ve kültürel birikimine sahip olur.

Ölçme ve Değerlendirme

Yarıyıl İçi Çalışmaları	Aktivite Sayısı	Katkı Payı
Toplam		%
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI		% 0
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI		%
Toplam		%