Bilgisayar Mühendisliği
Lisans TYYÇ: 6. Düzey QF-EHEA: 1. Düzey EQF-LLL: 6. Düzey

Ders Genel Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu: CME209
Ders İsmi: Sayısal Mantık Tasarımı
Ders Yarıyılı: Güz
Ders Kredileri:
Teorik Pratik Laboratuvar AKTS
2 1 0 3
Öğretim Dili: Türkçe
Ders Koşulu:
Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?: Hayır
Dersin Türü: Zorunlu
Dersin Seviyesi:
Lisans TYYÇ:6. Düzey QF-EHEA:1. Düzey EQF-LLL:6. Düzey
Dersin Veriliş Şekli: Yüz yüze
Dersin Koordinatörü: Dr. Öğr. Üyesi KÜBRA EROĞLU
Dersi Veren(ler): Dr. Öğr. Üyesi YÜKSEL BAL
Dr. Öğr. Üyesi SEVGİ AKGÜN
Dr. Öğr. Üyesi KÜBRA EROĞLU
Dersin Yardımcıları:

Dersin Amaç ve İçeriği

Dersin Amacı: Bu ders sayı sistemlerini ve mantıklarını, mantıksal cebiri ve mantık kapılarını ve mantıksal fonksiyonların basitleştirilmesini detaylandırır. Ders ayrıca MSI ve PLD Bileşenleri (İkili Toplayıcı ve Çıkarıcı, Ondalık Toplayıcı, Kod Çözücüler ve Kodlayıcılar, Çoklayıcılar, PLA ve PAL) ile birlikte kombinasyonel mantığı (Tasarım Prosedürü, Toplayıcılar, Çıkarıcılar, Kod Dönüştürme, Analiz Prosedürü, Çok Düzeyli NAND Devreleri, Çok Düzeyli NOR Devreleri, Özel-OR İşlevleri) kapsar.
Dersin İçeriği: Bu ders sayı sistemlerini ve mantıklarını, mantıksal cebiri ve mantık kapılarını ve mantıksal fonksiyonların basitleştirilmesini detaylandırır. Ders ayrıca İkili Toplayıcı ve Çıkarıcı, Ondalık Toplayıcı, Kod Çözücüler ve Kodlayıcılar, Çoklayıcılar, PLA ve PAL ile birlikte kombinasyonel mantığı kapsar.Sayı sistemleri, Boolean cebri, birleşimsel ve ardışıl devreler, sayaç ve yazmaçlar, sayısal ve mantık devre elemanlarının görev ve işlevleri, devre tasarımı ve analizi konularını kapsar.

Öğrenme Çıktıları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
Öğrenme Çıktıları
1 - Bilgi
Kuramsal - Olgusal
1) Taban aritmetiği işlemlerine hakimiyet kazanır, uygulamalar, tam sayılarda işlem algoritmaları hakkında bilgi sahibi olur.
2) Boolean cebrinin temel özellikleri konusunda bilgi sahibi olur.
3) Sayaç ve yazmaçlarla devre tasarımı yapabilir.
2 - Beceriler
Bilişsel - Uygulamalı
1) Temel devre elemanlarını kullanarak birleşimsel ve ardışıl devreler tasarlayabilir ve analiz edebilir.
2) Sonlu durum problemlerine çözüm olabilecek durum diagramları ve durum tabloları oluşturabilir, ilgili devreyi tasarlayabilir.
3 - Yetkinlikler
İletişim ve Sosyal Yetkinlik
Öğrenme Yetkinliği
Alana Özgü Yetkinlik
Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği

Ders Akış Planı

Hafta Konu Ön Hazırlık
1) İkilik taban aritmetiği, Aritmetik işlemler, Ondalık kodlar, Alfanümerik ve ASCII kodlar
2) Boole mantığı, Mantık kapıları, Boole cebri, Standard formlar
3) Mintermler, Maxtermler, Çarpımlar toplamı (ÇT), Toplamlar çarpımı (TÇ) biçimleri
4) Karnaugh diyagramları, Diyagram sadeleştirmeleri, Sayısal mantık kapıları
5) Kod çözücüler, Kodlayıcılar, Çoğullayıcılar, Çoğullama çözücüleri
6) Programlanabilir mantık aygıtları, ROM, PLA, PAL
7) Ara Sınav
8) İkilik tam ve yarı toplayıcılar, İkilik dalgacık eldeli toplayıcı
9) Ardışıl devreler, Bilgi saklama, Senkron ardışıl devre, SR ve D tipli anahtarlar
10) Master-Slave flip-floplar, Uç-Tetiklemeli flip-floplar, Standard grafik sembolleri
11) Karakteristik tablolar, Ardışıl devre analizi
12) Girdi denklemleri, Durum tabloları
13) Mealy ve Moore modelleri, Durum diyagramları
14) Ardışıl devre tasarımı ve sayıcılar
15) Final sınavı

Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar: Logic and Computer Design Fundamentals, M. Morris Mano, Charles R. Kime.
Diğer Kaynaklar: Logic and Computer Design Fundamentals, M. Morris Mano, Charles R. Kime.

Ders - Program Öğrenme Kazanım İlişkisi

Ders Öğrenme Kazanımları

1

2

4

3

5

Program Kazanımları
1) Matematik, fen bilimleri ve ilgili mühendislik disiplinine özgü konularda yeterli bilgi birikimi; bu alanlardaki kuramsal ve uygulamalı bilgileri, karmaşık mühendislik problemlerinde kullanabilme becerisi
2) Karmaşık mühendislik problemlerini saptama, tanımlama, formüle etme ve çözme becerisi; bu amaçla uygun analiz ve modelleme yöntemlerini seçme ve uygulama becerisi
3) Karmaşık bir sistemi, süreci, cihazı veya ürünü, gerçekçi kısıtlar ve koşullar altında, belirli gereksinimleri karşılayacak şekilde tasarlama becerisi; bu amaçla modern tasarım yöntemlerini uygulama becerisi
4) Mühendislik uygulamalarında karşılaşılan karmaşık problemlerin analizi ve çözümü için gerekli olan modern teknik ve araçları geliştirme, seçme ve kullanma becerisi; bilişim teknolojilerini etkin bir şekilde kullanma becerisi
5) Karmaşık mühendislik problemlerinin veya disipline özgü araştırma konularının incelenmesi için deney tasarlama, deney yapma, veri toplama, sonuçları analiz etme ve yorumlama becerisi
6) Disiplin içi ve çok disiplinli takımlarda etkin biçimde çalışabilme becerisi; bireysel çalışabilme becerisi
7) Türkçe sözlü ve yazılı etkin iletişim kurma becerisi; en az bir yabancı dil bilgisi; etkin rapor yazma ve yazılı raporları anlama, tasarım ve üretim raporları hazırlayabilme, etkin sunum yapabilme, açık ve anlaşılır talimat verme ve alma becerisi
8) Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği bilinci; bilgiye erişebilme, bilim ve teknolojideki gelişmeleri izleme ve kendini sürekli yenileme becerisi
9) Etik ilkelerine uygun davranma, mesleki ve etik sorumluluk bilinci; mühendislik uygulamalarında kullanılan standartlar hakkında bilgi
10) Proje yönetimi, risk yönetimi ve değişiklik yönetimi gibi iş hayatı uygulamaları hakkında bilgi; girişimcilik, yenilikçilik hakkında farkındalık; sürdürülebilir kalkınma hakkında bilgi
11) Mühendislik uygulamalarının evrensel ve toplumsal boyutlarda sağlık, çevre ve güvenlik üzerindeki etkileri hakkında bilgi ve çağın mühendislik alanına yansıyan sorunları hakkında bilgi; mühendislik çözümlerinin hukuksal sonuçları konusunda farkındalık

Ders - Öğrenme Kazanımı İlişkisi

Etkisi Yok 1 En Düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 En Yüksek
           
Dersin Program Kazanımlarına Etkisi Katkı Payı
1) Matematik, fen bilimleri ve ilgili mühendislik disiplinine özgü konularda yeterli bilgi birikimi; bu alanlardaki kuramsal ve uygulamalı bilgileri, karmaşık mühendislik problemlerinde kullanabilme becerisi 4
2) Karmaşık mühendislik problemlerini saptama, tanımlama, formüle etme ve çözme becerisi; bu amaçla uygun analiz ve modelleme yöntemlerini seçme ve uygulama becerisi 3
3) Karmaşık bir sistemi, süreci, cihazı veya ürünü, gerçekçi kısıtlar ve koşullar altında, belirli gereksinimleri karşılayacak şekilde tasarlama becerisi; bu amaçla modern tasarım yöntemlerini uygulama becerisi 4
4) Mühendislik uygulamalarında karşılaşılan karmaşık problemlerin analizi ve çözümü için gerekli olan modern teknik ve araçları geliştirme, seçme ve kullanma becerisi; bilişim teknolojilerini etkin bir şekilde kullanma becerisi
5) Karmaşık mühendislik problemlerinin veya disipline özgü araştırma konularının incelenmesi için deney tasarlama, deney yapma, veri toplama, sonuçları analiz etme ve yorumlama becerisi 4
6) Disiplin içi ve çok disiplinli takımlarda etkin biçimde çalışabilme becerisi; bireysel çalışabilme becerisi
7) Türkçe sözlü ve yazılı etkin iletişim kurma becerisi; en az bir yabancı dil bilgisi; etkin rapor yazma ve yazılı raporları anlama, tasarım ve üretim raporları hazırlayabilme, etkin sunum yapabilme, açık ve anlaşılır talimat verme ve alma becerisi
8) Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği bilinci; bilgiye erişebilme, bilim ve teknolojideki gelişmeleri izleme ve kendini sürekli yenileme becerisi
9) Etik ilkelerine uygun davranma, mesleki ve etik sorumluluk bilinci; mühendislik uygulamalarında kullanılan standartlar hakkında bilgi
10) Proje yönetimi, risk yönetimi ve değişiklik yönetimi gibi iş hayatı uygulamaları hakkında bilgi; girişimcilik, yenilikçilik hakkında farkındalık; sürdürülebilir kalkınma hakkında bilgi
11) Mühendislik uygulamalarının evrensel ve toplumsal boyutlarda sağlık, çevre ve güvenlik üzerindeki etkileri hakkında bilgi ve çağın mühendislik alanına yansıyan sorunları hakkında bilgi; mühendislik çözümlerinin hukuksal sonuçları konusunda farkındalık

Ölçme ve Değerlendirme

Yarıyıl İçi Çalışmaları Aktivite Sayısı Katkı Payı
Ara Sınavlar 1 % 50
Final 1 % 50
Toplam % 100
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI % 50
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI % 50
Toplam % 100