İş Sağlığı ve Güvenliği
Önlisans	TYYÇ: 5. Düzey	QF-EHEA: Kısa Düzey	EQF-LLL: 5. Düzey

Ders Genel Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu:

OHS203

Ders İsmi:

İş Sağlığı ve Güvenliği

Ders Yarıyılı:

Güz

Ders Kredileri:

Teorik	Pratik	Laboratuvar	AKTS
2	0	0	4

Öğretim Dili:

Türkçe

Ders Koşulu:

Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?:

Hayır

Dersin Türü:

Zorunlu

Dersin Seviyesi:

Önlisans

TYYÇ:5. Düzey

QF-EHEA:Kısa Düzey

EQF-LLL:5. Düzey

Dersin Veriliş Şekli:

E-Öğrenme

Dersin Koordinatörü:

Öğr.Gör. ULAŞ GÜLTEN

Dersi Veren(ler):

Öğr.Gör. GENEL MYO

Dersin Yardımcıları:

Dersin Amaç ve İçeriği

Dersin Amacı:

İşyerlerinde iş kazalarını ve meslek hastalıklarını önlemek ve çalışanların sağlıklı ve güvenli bir ortamda çalışmalarını sağlamak için güvenlik önlemlerinin alınması ile ilgili yeterlilikler kazandırmaktır.

Dersin İçeriği:

İş sağlığı ve güvenliğinin tanımı ve tarihçesi, iş kazası oluşumu ve çeşitleri, meslek hastalıkları ve korunma yolları, işyerlerinde iş kazalarını ve meslek hastalıklarını önlemek ve çalışanların sağlıklı ve güvenli bir ortamda çalışmalarını sağlamak için yapılacak çalışmaları ve güvenlik önlemlerinin alınması ile ilgili yeterlilikler, fiziksel, kimyasal, biyolojik, psiko-sosyal risk etmenleri ve bunlardan korunma yolları, işverenin, çalışanların, iş sağlığı ve güvenliği profesyonellerinin sorumluluk, hak, yükümlülük ve yetkileri, risk değerlendirmesi, ergonomi, OHSAS 18000 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi konuları anlatılmaktadır.

Öğrenme Çıktıları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;

Öğrenme Çıktıları

1 - Bilgi
Kuramsal - Olgusal
1) İş sağlığı ve güvenliğinin tanımını ve tarihçesini öğrenebilme.
2) Dünyada ve Türkiye’de iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili uygulamalarda karşılaşılan sorunları açıklayabilme.
3) OHSAS 18000 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sisteminin ve bu sistemin aşamalarının öğrenebilmesi.
4) Ergonominin kavranabilmesi.
5) Acil durum yönetiminin öneminin öğrenilmesi.
2 - Beceriler
Bilişsel - Uygulamalı
1) İşyerlerinde iş kazaları ve meslek hastalıklarını önlemek ve çalışanların sağlıklı ve güvenli bir ortamda çalışmalarını sağlamak için yapılacak çalışmaları kavrayabilme ve uygulayabilme.
3 - Yetkinlikler
İletişim ve Sosyal Yetkinlik
Öğrenme Yetkinliği
Alana Özgü Yetkinlik
Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği
1) İşyerlerinde var olan ya da dışarıdan gelebilecek tehlikeleri, çalışanlara işyerine ve çevresine verebileceği zararları ve bunlara karşı alınacak önlemleri belirleyebilme.

Ders Akış Planı

Hafta	Konu	Ön Hazırlık
1)	İş Sağlığı ve Güvenliğine Genel Bakış ve Tarihçe	AKPINAR, Teoman, İş Sağlığı ve İş Güvenliği, Ekin Yayınevi, Bursa, 2013. ALTINEL, Hüseyin, İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği, Detay Yayıncılık, Ankara, 2013.
2)	Dünyada ve Türkiye’de İş Sağlığı ve Güvenliği	AKPINAR, Teoman, İş Sağlığı ve İş Güvenliği, Ekin Yayınevi, Bursa, 2013. ALTINEL, Hüseyin, İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği, Detay Yayıncılık, Ankara, 2013. TMMOB Makina Mühendisleri Odası Raporu, İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği, TMMOB Makina Mühendisleri Odası Yayını, Ankara, 2012.
3)	Risk Yönetimi ve Risk Değerlendirmesi	AKPINAR, Teoman, İş Sağlığı ve İş Güvenliği, Ekin Yayınevi, Bursa, 2013. ALTINEL, Hüseyin, İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği, Detay Yayıncılık, Ankara, 2013. TMMOB Makina Mühendisleri Odası Raporu, İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği, TMMOB Makina Mühendisleri Odası Yayını, Ankara, 2012.
4)	OHSAS 18000 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi	GÖRÇÜN, Ömer Faruk ve ERDAL, Murat, Tehlikeli Madde Lojistiği ve İş Güvenliği. Beta Yayıncılık, İstanbul, 2010. KÖLÜK, Nihat, DİLSİZ, İrfan ve KARTAL, Cafer S., Kalite Güvencesi ve Standartları. Detay Yayıncılık, Ankara, 2014.
5)	Ergonomi	ALTINEL, Hüseyin, İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği, Detay Yayıncılık, Ankara, 2013.
6)	İş Kazaları	AKPINAR, Teoman, İş Sağlığı ve İş Güvenliği, Ekin Yayınevi, Bursa, 2013. ALTINEL, Hüseyin, İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği, Detay Yayıncılık, Ankara, 2013. TMMOB Makina Mühendisleri Odası Raporu, İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği, TMMOB Makina Mühendisleri Odası Yayını, Ankara, 2012.
7)	Quiz-1 Öncesi Genel Değerlendirme	AKPINAR, Teoman, İş Sağlığı ve İş Güvenliği, Ekin Yayınevi, Bursa, 2013. ALTINEL, Hüseyin, İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği, Detay Yayıncılık, Ankara, 2013. TMMOB Makina Mühendisleri Odası Raporu, İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği, TMMOB Makina Mühendisleri Odası Yayını, Ankara, 2012. GÖRÇÜN, Ömer Faruk ve ERDAL, Murat, Tehlikeli Madde Lojistiği ve İş Güvenliği. Beta Yayıncılık, İstanbul, 2010. KÖLÜK, Nihat, DİLSİZ, İrfan ve KARTAL, Cafer S., Kalite Güvencesi ve Standartları. Detay Yayıncılık, Ankara, 2014.
8)	İş Hijyeni ve Meslek Hastalıkları – Quiz 1	AKPINAR, Teoman, İş Sağlığı ve İş Güvenliği, Ekin Yayınevi, Bursa, 2013. ALTINEL, Hüseyin, İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği, Detay Yayıncılık, Ankara, 2013.
9)	Çalışma Ortamı	AKPINAR, Teoman, İş Sağlığı ve İş Güvenliği, Ekin Yayınevi, Bursa, 2013. ALTINEL, Hüseyin, İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği, Detay Yayıncılık, Ankara, 2013.
10)	Acil Durum Yönetimi	AKPINAR, Teoman, İş Sağlığı ve İş Güvenliği, Ekin Yayınevi, Bursa, 2013. ALTINEL, Hüseyin, İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği, Detay Yayıncılık, Ankara, 2013.
11)	Kişiye Yönelik Koruma Politikaları (Kişisel Koruyucular)	AKPINAR, Teoman, İş Sağlığı ve İş Güvenliği, Ekin Yayınevi, Bursa, 2013. ALTINEL, Hüseyin, İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği, Detay Yayıncılık, Ankara, 2013.
12)	İşyerlerinde Sağlık ve Güvenlik İşaretleri – Quiz 2	Sağlık ve Güvenlik İşaretleri Yönetmeliği.
13)	Özel Politika Gerektiren Grupların İş Sağlığı ve Güvenliği Açısından Değerlendirilmesi – Vardiyalı Çalışma ve Gece Çalışması	AKPINAR, Teoman, İş Sağlığı ve İş Güvenliği, Ekin Yayınevi, Bursa, 2013. ALTINEL, Hüseyin, İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği, Detay Yayıncılık, Ankara, 2013.
14)	Final Öncesi Genel Değerlendirme	AKPINAR, Teoman, İş Sağlığı ve İş Güvenliği, Ekin Yayınevi, Bursa, 2013. ALTINEL, Hüseyin, İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği, Detay Yayıncılık, Ankara, 2013. Sağlık ve Güvenlik İşaretleri Yönetmeliği.

Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar:	AKPINAR, Teoman, İş Sağlığı ve İş Güvenliği, Ekin Yayınevi, Bursa, 2013. ALTINEL, Hüseyin, İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği, Detay Yayıncılık, Ankara, 2013. GÖRÇÜN, Ömer Faruk ve ERDAL, Murat, Tehlikeli Madde Lojistiği ve İş Güvenliği. Beta Yayıncılık, İstanbul, 2010.
Diğer Kaynaklar:	TMMOB Makina Mühendisleri Odası Raporu, İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği, TMMOB Makina Mühendisleri Odası Yayını, Ankara, 2012. KÖLÜK, Nihat, DİLSİZ, İrfan ve KARTAL, Cafer S., Kalite Güvencesi ve Standartları. Detay Yayıncılık, Ankara, 2014. Sağlık ve Güvenlik İşaretleri Yönetmeliği.

Ders - Program Öğrenme Kazanım İlişkisi

Ders Öğrenme Kazanımları	1	2	4	5	7	3	6
Program Kazanımları
1) İş Sağlığı ve Güvenliği alanında işyerinde meydana gelebilecek iş kazalarının ve meslek hastalıklarının önlenmesine ilişkin konularda yeterli bilgiye, donanıma ve bilince sahiptir.
2) Temel bilimler alanında yeterli bilgiye sahip olur ve bu bilgiyi karşılaştığı mesleki sorunların çözümünde kullanır.
3) İş Sağlığı ve Güvenliği alanında görev, yetki, sorumluluk, hak ve yükümlülükleri ile ilgili güncel mevzuatı takip eder, yorumlar ve uygular.
4) İşletmelerin sahip olması gereken, özellikle İş Sağlığı ve Güvenliği alanına ilişkin OHSAS 18001, ISO 9001, ISO 14001 gibi standartlara ya da süreçlere uygun davranır ve bu süreçlere katılır.
5) İşletmelerdeki tüm birimlerle işbirliği içinde olur ve bu birimlerin de iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin süreçlere katılımını sağlar.
6) İş Sağlığı ve Güvenliği alanına ilişkin olarak iş güvenliği malzemelerinin, uyarı ve tehlike işaret ve levhalarının özelliklerini bilir, iş güvenliği eğitimlerini planlar ve uygular, gerekli ölçüm tekniklerini ve metotlarını kullanır, kayıt ve raporlama faaliyetlerini yürütür.
7) Acil durum yönetimini etkin yürütür ve acil durumlarda ilk yardım müdahalesini yapabilecek yetkinliktedir.
8) Kimyasalların tehlikelerini tanımlayarak işyerlerine ilişkin risk analizleri yapar, elektrik tehlikelerinden ve yangından korunmak için gerekli tedbirleri alır ve işyerlerindeki makine ve teçhizat hakkında bilgi sahibi olur, bunları etkin şekilde kullanır veya kullananları iş sağlığı ve güvenliği kurallarını dikkate alarak çalışmalarını sağlar.
9) İş Sağlığı ve Güvenliği alanındaki uygulamalar için gerekli olan bilgi teknolojilerini kullanır.
10) Bir yabancı dili kullanarak iş sağlığı ve güvenliği alanındaki bilgileri takip eder.
11) Meslektaşları ile sürekli iletişime özen gösterir.
12) İş sağlığı ve güvenliğine ilişkin verilerin toplanması, yorumlanması, uygulanması ve sonuçların iletilmesi gibi tüm aşamalarda bilimsel, sosyal, kültürel ve etik değerlere uygun davranır.
13) İş Sağlığı ve Güvenliği alanındaki literatürü izler, değerlendirir ve uygular.
14) İş ve özel yaşamında yazılı veya sözlü iletişim becerilerini geliştirir.
15) İşverenler ile çalışanların iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin tüm konularda iletişimini sürekli kılar.
16) İş yaşamında sorumluluk alır, yetki alarak gereğini yerine getirebilme becerisi kazanır ve bu sayede özgüven kazanır.
17) Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliğine inanır ve bunu gerçekleştirir.
18) Genel ahlaki ve mesleki etik değerlere önem verir.
19) İş Sağlığı ve Güvenliği alanında hakim olduğu temel bilgi ve becerileri kullanarak ilgili kişi ve kurumları bilgilendirir, karşılaştığı sorunların çözümü için düşüncelerini uzman olan veya olmayan kişilerle yazılı ya da sözlü olarak paylaşır.
20) İş Sağlığı ve Güvenliği alanında sahip olduğu temel bilgileri kullanarak hem bireysel hem de grup içerisinde çalışır.

Ders - Öğrenme Kazanımı İlişkisi

Etkisi Yok	1 En Düşük	2 Düşük	3 Orta	4 Yüksek	5 En Yüksek

	Dersin Program Kazanımlarına Etkisi	Katkı Payı
1)	İş Sağlığı ve Güvenliği alanında işyerinde meydana gelebilecek iş kazalarının ve meslek hastalıklarının önlenmesine ilişkin konularda yeterli bilgiye, donanıma ve bilince sahiptir.	5
2)	Temel bilimler alanında yeterli bilgiye sahip olur ve bu bilgiyi karşılaştığı mesleki sorunların çözümünde kullanır.	4
3)	İş Sağlığı ve Güvenliği alanında görev, yetki, sorumluluk, hak ve yükümlülükleri ile ilgili güncel mevzuatı takip eder, yorumlar ve uygular.	4
4)	İşletmelerin sahip olması gereken, özellikle İş Sağlığı ve Güvenliği alanına ilişkin OHSAS 18001, ISO 9001, ISO 14001 gibi standartlara ya da süreçlere uygun davranır ve bu süreçlere katılır.	4
5)	İşletmelerdeki tüm birimlerle işbirliği içinde olur ve bu birimlerin de iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin süreçlere katılımını sağlar.	4
6)	İş Sağlığı ve Güvenliği alanına ilişkin olarak iş güvenliği malzemelerinin, uyarı ve tehlike işaret ve levhalarının özelliklerini bilir, iş güvenliği eğitimlerini planlar ve uygular, gerekli ölçüm tekniklerini ve metotlarını kullanır, kayıt ve raporlama faaliyetlerini yürütür.	4
7)	Acil durum yönetimini etkin yürütür ve acil durumlarda ilk yardım müdahalesini yapabilecek yetkinliktedir.	3
8)	Kimyasalların tehlikelerini tanımlayarak işyerlerine ilişkin risk analizleri yapar, elektrik tehlikelerinden ve yangından korunmak için gerekli tedbirleri alır ve işyerlerindeki makine ve teçhizat hakkında bilgi sahibi olur, bunları etkin şekilde kullanır veya kullananları iş sağlığı ve güvenliği kurallarını dikkate alarak çalışmalarını sağlar.	4
9)	İş Sağlığı ve Güvenliği alanındaki uygulamalar için gerekli olan bilgi teknolojilerini kullanır.	4
10)	Bir yabancı dili kullanarak iş sağlığı ve güvenliği alanındaki bilgileri takip eder.	4
11)	Meslektaşları ile sürekli iletişime özen gösterir.	4
12)	İş sağlığı ve güvenliğine ilişkin verilerin toplanması, yorumlanması, uygulanması ve sonuçların iletilmesi gibi tüm aşamalarda bilimsel, sosyal, kültürel ve etik değerlere uygun davranır.	4
13)	İş Sağlığı ve Güvenliği alanındaki literatürü izler, değerlendirir ve uygular.	4
14)	İş ve özel yaşamında yazılı veya sözlü iletişim becerilerini geliştirir.	4
15)	İşverenler ile çalışanların iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin tüm konularda iletişimini sürekli kılar.	4
16)	İş yaşamında sorumluluk alır, yetki alarak gereğini yerine getirebilme becerisi kazanır ve bu sayede özgüven kazanır.	4
17)	Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliğine inanır ve bunu gerçekleştirir.	4
18)	Genel ahlaki ve mesleki etik değerlere önem verir.	4
19)	İş Sağlığı ve Güvenliği alanında hakim olduğu temel bilgi ve becerileri kullanarak ilgili kişi ve kurumları bilgilendirir, karşılaştığı sorunların çözümü için düşüncelerini uzman olan veya olmayan kişilerle yazılı ya da sözlü olarak paylaşır.	5
20)	İş Sağlığı ve Güvenliği alanında sahip olduğu temel bilgileri kullanarak hem bireysel hem de grup içerisinde çalışır.	5

Ölçme ve Değerlendirme

Yarıyıl İçi Çalışmaları	Aktivite Sayısı	Katkı Payı
Küçük Sınavlar	2	% 20
Final	1	% 80
Toplam		% 100
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI		% 20
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI		% 80
Toplam		% 100