İş Sağlığı ve Güvenliği
Önlisans TYYÇ: 5. Düzey QF-EHEA: Kısa Düzey EQF-LLL: 5. Düzey

Ders Genel Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu: OHS202
Ders İsmi: Çalışma Psikolojisi
Ders Yarıyılı: Güz
Ders Kredileri:
Teorik Pratik Laboratuvar AKTS
2 0 0 4
Öğretim Dili: Türkçe
Ders Koşulu:
Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?: Hayır
Dersin Türü: Bölüm Seçmeli
Dersin Seviyesi:
Önlisans TYYÇ:5. Düzey QF-EHEA:Kısa Düzey EQF-LLL:5. Düzey
Dersin Veriliş Şekli: Yüz yüze
Dersin Koordinatörü: Öğr.Gör. GÖZDE AKKAYA
Dersi Veren(ler): Öğr.Gör. GÖZDE AKKAYA
Dr. Öğr. Üyesi NİHAN KALKANDELER ÖZDİN
Dersin Yardımcıları:

Dersin Amaç ve İçeriği

Dersin Amacı: Çalışma ve çalışmaya dair kavramları öğrenip bu kavramlara dair bakış açıları geliştirebilmek. Teori ile çalışma hayatındaki pratikleri birlikte değerlendirebilmek.
Dersin İçeriği: Çalışma Psikolojisi konusunda genel ve temel bilgilerden başlayarak; çalışma psikolojisinin tarihçesi, çalışma psikolojisinin kapsamı, çalışmanın tarihsel süreçte geçirdiği değişim ve dönüşümler, iş ve meslek seçimi, iş arama davranışı, motivasyon, iş tatmini ve örgütsel bağlılık, iş ve özel yaşam dengesi, iş stresi ve stresle başa çıkma yolları, mobbing ve iş sağlığı psikolojisi konularının kavramsal temelleriyle anlatılması dersin genel içeriğini oluşturmaktadır.

Öğrenme Çıktıları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
Öğrenme Çıktıları
1 - Bilgi
Kuramsal - Olgusal
1) Çalışma psikolojisinin hangi alanları kapsadığını, hangi bilim dalları ile ortak konuları olduğunu anlamak.
2) Çalışma kavramının ve çalışmanın değişen doğasının tarihsel süreçte detaylı olarak incelenmesi.
3) Belli bir alanda kariyerini sürdürme çabasında olan bireyin iş arama davranışı ile işveren tarafının işe alma uygulamalarını öğrenilmesi.
4) Stres türleri, stresle ilgili kavramlar, iş stresi, iş stresinin kaynakları ve iş stresiyle baş etme yöntemleri hakkında bilgi sahibi olabilme.
5) Mobbingin tanımı, unsurları, düzeyleri, nedenleri sonuçları ve baş etme yöntemleri hakkında bilgi sahibi olabilme.
2 - Beceriler
Bilişsel - Uygulamalı
1) Çalışma yaşamında karşılaşılan sorunları anlayabilme ve çözüm yollarını tartışabilme.
3 - Yetkinlikler
İletişim ve Sosyal Yetkinlik
Öğrenme Yetkinliği
1) Çalışma yaşamı ile bireyin özel yaşamı arasındaki dengenin önemini anlama ve eleştirel değerlendirebilme.
Alana Özgü Yetkinlik
1) Çalışma yaşamına adım atmış bireyin, çalışmaya yönelik motivasyonunun nasıl geliştirilebileceği, hangi faktörlerin çalışan bireyde işe yönelik motivasyon oluşturacağını öğrenme.
2) Bireyin yaşam tatmini ile çalışma yaşamı tatmininin ilişkili olduğundan yola çıkarak, genel olarak iş tatminin nasıl sağlanabileceğini anlama ve uygulayabilme.
3) Psiko-sosyal açıdan iş sağlığı ve güvenliğinin çalışma yaşamında önemini anlama ve ergonomi ile birlikte bütünlük kurabilme.
Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği

Ders Akış Planı

Hafta Konu Ön Hazırlık
1) Çalışma Psikolojisine Giriş ve Ders İşleme Yöntemi Hakkında Bilgi * KESER, Aşkın, KÜMBÜL GÜLER, Burcu, Çalışma Psikolojisi, Umuttepe Yay., 2016.
2) Çalışma Psikolojisinin Tarihçesi * TINAR, Mustafa Yaşar, Çalışma Psikolojisi, Dokuz Eylül Üniv.Yay.,1996.
3) Çalışma Psikolojisi Biliminin Kapsamı * TINAR, Mustafa Yaşar, Çalışma Psikolojisi, Dokuz Eylül Üniv.Yay.,1996.
4) Çalışma Kavramı ve Tarihsel Süreçte Anlamı * TINAR, Mustafa Yaşar, Çalışma Psikolojisi, Dokuz Eylül Üniv.Yay.,1996.
5) İş ve Meslek Seçimi * KESER, Aşkın, YILMAZ Gözde, YÜRÜR, Senay, Çalışma Yaşamında Davranış: Güncel Davranışlar, Umuttepe Yay., 2018.
6) QUIZ + Çalışma Yaşamından Örnek Olayların İncelenmesi * Tınaz Pınar, Çalışma Yaşamından Örnek Olayların İncelenmesi, Beta Yay., 2013
7) İş Arama Davranışı * KESER, Aşkın, KÜMBÜL GÜLER, Burcu, Çalışma Psikolojisi, Umuttepe Yay., 2016. * KAVİ, Ersin, Çalışma Yaşamında Güncel Psikolojik Konular, Dora Yay., 2017.
8) Vize Sınavı
9) Motivasyon ve Motivasyon Teorileri * KESER, Aşkın, Çalışma Yaşamında Motivasyon, Alfa Aktüel Yay., 2006.
10) İşe Yönelik Tutumlar: İş Tatmini ve Örgütsel Bağlılık * KAVİ, Ersin, Çalışma Yaşamında Güncel Psikolojik Konular, Dora Yay., 2017.
11) İş ve Özel Yaşam Dengesi * KESER, Aşkın, KÜMBÜL GÜLER, Burcu, Çalışma Psikolojisi, Umuttepe Yay., 2016.
12) İş Stresi ve Stresle Başa Çıkma Yolları * KAVİ, Ersin, Çalışma Yaşamında Güncel Psikolojik Konular, Dora Yay., 2017.
13) İşyerinde Mobbing * KAVİ, Ersin, Çalışma Yaşamında Güncel Psikolojik Konular, Dora Yay., 2017.
14) Ergonomi ve İş Sağlığı Psikolojisi * KESER, Aşkın, KÜMBÜL GÜLER, Burcu, Çalışma Psikolojisi, Umuttepe Yay., 2016.

Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar: • KESER, Aşkın, KÜMBÜL GÜLER, Burcu, Çalışma Psikolojisi, Umuttepe Yay., 2016.
• TINAR, Mustafa Yaşar, Çalışma Psikolojisi, Dokuz Eylül Üniv.Yay.,1996.
• KESER, Aşkın, YILMAZ, Gözde, YÜRÜR, Senay, Çalışma Yaşamında Davranış: Güncel Davranışlar, Umuttepe Yay., 2018.
• KAVİ, Ersin, Çalışma Yaşamında Güncel Psikolojik Konular, Dora Yay., 2017.
• KESER, Aşkın, Çalışma Yaşamında Motivasyon, Alfa Aktüel Yay., 2006.
Diğer Kaynaklar: • TINAZ, Pınar, Çalışma Yaşamından Örnek Olayların İncelenmesi, Beta Yay., 2013

Ders - Program Öğrenme Kazanım İlişkisi

Ders Öğrenme Kazanımları

1

2

3

7

8

4

5

9

6

10

Program Kazanımları
1) İş Sağlığı ve Güvenliği alanında işyerinde meydana gelebilecek iş kazalarının ve meslek hastalıklarının önlenmesine ilişkin konularda yeterli bilgiye, donanıma ve bilince sahiptir.
2) Temel bilimler alanında yeterli bilgiye sahip olur ve bu bilgiyi karşılaştığı mesleki sorunların çözümünde kullanır.
3) İş Sağlığı ve Güvenliği alanında görev, yetki, sorumluluk, hak ve yükümlülükleri ile ilgili güncel mevzuatı takip eder, yorumlar ve uygular.
4) İşletmelerin sahip olması gereken, özellikle İş Sağlığı ve Güvenliği alanına ilişkin OHSAS 18001, ISO 9001, ISO 14001 gibi standartlara ya da süreçlere uygun davranır ve bu süreçlere katılır.
5) İşletmelerdeki tüm birimlerle işbirliği içinde olur ve bu birimlerin de iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin süreçlere katılımını sağlar.
6) İş Sağlığı ve Güvenliği alanına ilişkin olarak iş güvenliği malzemelerinin, uyarı ve tehlike işaret ve levhalarının özelliklerini bilir, iş güvenliği eğitimlerini planlar ve uygular, gerekli ölçüm tekniklerini ve metotlarını kullanır, kayıt ve raporlama faaliyetlerini yürütür.
7) Acil durum yönetimini etkin yürütür ve acil durumlarda ilk yardım müdahalesini yapabilecek yetkinliktedir.
8) Kimyasalların tehlikelerini tanımlayarak işyerlerine ilişkin risk analizleri yapar, elektrik tehlikelerinden ve yangından korunmak için gerekli tedbirleri alır ve işyerlerindeki makine ve teçhizat hakkında bilgi sahibi olur, bunları etkin şekilde kullanır veya kullananları iş sağlığı ve güvenliği kurallarını dikkate alarak çalışmalarını sağlar.
9) İş Sağlığı ve Güvenliği alanındaki uygulamalar için gerekli olan bilgi teknolojilerini kullanır.
10) Bir yabancı dili kullanarak iş sağlığı ve güvenliği alanındaki bilgileri takip eder.
11) Meslektaşları ile sürekli iletişime özen gösterir.
12) İş sağlığı ve güvenliğine ilişkin verilerin toplanması, yorumlanması, uygulanması ve sonuçların iletilmesi gibi tüm aşamalarda bilimsel, sosyal, kültürel ve etik değerlere uygun davranır.
13) İş Sağlığı ve Güvenliği alanındaki literatürü izler, değerlendirir ve uygular.
14) İş ve özel yaşamında yazılı veya sözlü iletişim becerilerini geliştirir.
15) İşverenler ile çalışanların iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin tüm konularda iletişimini sürekli kılar.
16) İş yaşamında sorumluluk alır, yetki alarak gereğini yerine getirebilme becerisi kazanır ve bu sayede özgüven kazanır.
17) Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliğine inanır ve bunu gerçekleştirir.
18) Genel ahlaki ve mesleki etik değerlere önem verir.
19) İş Sağlığı ve Güvenliği alanında hakim olduğu temel bilgi ve becerileri kullanarak ilgili kişi ve kurumları bilgilendirir, karşılaştığı sorunların çözümü için düşüncelerini uzman olan veya olmayan kişilerle yazılı ya da sözlü olarak paylaşır.
20) İş Sağlığı ve Güvenliği alanında sahip olduğu temel bilgileri kullanarak hem bireysel hem de grup içerisinde çalışır.

Ders - Öğrenme Kazanımı İlişkisi

Etkisi Yok 1 En Düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 En Yüksek
           
Dersin Program Kazanımlarına Etkisi Katkı Payı
1) İş Sağlığı ve Güvenliği alanında işyerinde meydana gelebilecek iş kazalarının ve meslek hastalıklarının önlenmesine ilişkin konularda yeterli bilgiye, donanıma ve bilince sahiptir.
2) Temel bilimler alanında yeterli bilgiye sahip olur ve bu bilgiyi karşılaştığı mesleki sorunların çözümünde kullanır. 4
3) İş Sağlığı ve Güvenliği alanında görev, yetki, sorumluluk, hak ve yükümlülükleri ile ilgili güncel mevzuatı takip eder, yorumlar ve uygular.
4) İşletmelerin sahip olması gereken, özellikle İş Sağlığı ve Güvenliği alanına ilişkin OHSAS 18001, ISO 9001, ISO 14001 gibi standartlara ya da süreçlere uygun davranır ve bu süreçlere katılır.
5) İşletmelerdeki tüm birimlerle işbirliği içinde olur ve bu birimlerin de iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin süreçlere katılımını sağlar. 4
6) İş Sağlığı ve Güvenliği alanına ilişkin olarak iş güvenliği malzemelerinin, uyarı ve tehlike işaret ve levhalarının özelliklerini bilir, iş güvenliği eğitimlerini planlar ve uygular, gerekli ölçüm tekniklerini ve metotlarını kullanır, kayıt ve raporlama faaliyetlerini yürütür.
7) Acil durum yönetimini etkin yürütür ve acil durumlarda ilk yardım müdahalesini yapabilecek yetkinliktedir.
8) Kimyasalların tehlikelerini tanımlayarak işyerlerine ilişkin risk analizleri yapar, elektrik tehlikelerinden ve yangından korunmak için gerekli tedbirleri alır ve işyerlerindeki makine ve teçhizat hakkında bilgi sahibi olur, bunları etkin şekilde kullanır veya kullananları iş sağlığı ve güvenliği kurallarını dikkate alarak çalışmalarını sağlar.
9) İş Sağlığı ve Güvenliği alanındaki uygulamalar için gerekli olan bilgi teknolojilerini kullanır.
10) Bir yabancı dili kullanarak iş sağlığı ve güvenliği alanındaki bilgileri takip eder.
11) Meslektaşları ile sürekli iletişime özen gösterir. 5
12) İş sağlığı ve güvenliğine ilişkin verilerin toplanması, yorumlanması, uygulanması ve sonuçların iletilmesi gibi tüm aşamalarda bilimsel, sosyal, kültürel ve etik değerlere uygun davranır. 5
13) İş Sağlığı ve Güvenliği alanındaki literatürü izler, değerlendirir ve uygular. 3
14) İş ve özel yaşamında yazılı veya sözlü iletişim becerilerini geliştirir. 5
15) İşverenler ile çalışanların iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin tüm konularda iletişimini sürekli kılar. 4
16) İş yaşamında sorumluluk alır, yetki alarak gereğini yerine getirebilme becerisi kazanır ve bu sayede özgüven kazanır. 5
17) Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliğine inanır ve bunu gerçekleştirir. 3
18) Genel ahlaki ve mesleki etik değerlere önem verir. 5
19) İş Sağlığı ve Güvenliği alanında hakim olduğu temel bilgi ve becerileri kullanarak ilgili kişi ve kurumları bilgilendirir, karşılaştığı sorunların çözümü için düşüncelerini uzman olan veya olmayan kişilerle yazılı ya da sözlü olarak paylaşır. 4
20) İş Sağlığı ve Güvenliği alanında sahip olduğu temel bilgileri kullanarak hem bireysel hem de grup içerisinde çalışır. 3

Ölçme ve Değerlendirme

Yarıyıl İçi Çalışmaları Aktivite Sayısı Katkı Payı
Küçük Sınavlar 1 % 20
Ara Sınavlar 1 % 30
Final 1 % 50
Toplam % 100
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI % 50
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI % 50
Toplam % 100